ارتباط بین درجه شکستگی فشاری مهره در سی تی اسکن با ضایعه دیسک بین مهره ای در ام آر آی در بیماران با ترومای حاد ستون فقرات
Abstract
شکستگی مهره ها یکی از شایعترین شکستگی های رایج بوده و یکی از انواع این شکستگی ها، شکستگی فشاری می باشد. آسیب دیسک بین‌مهره‌ای در تروماهای آگزیال فقرات از نکات مهمی است که معمولاً مورد توجه قرار نمی‌گیرد، که نه تنها منجر به تغییرات دژنراتیو ثانویه دیسک می‌شود بلکه می‌تواند در مرحله حاد هم ایجاد علایم بالینی (ثانویه به ادم و خونریزی) و هم اثر فشاری روی نخاع و ریشه‌های عصبی (ثانویه به هرنیاسیون) گردد. هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط بین درجه شکستگی فشاری مهره در سی تی اسکن با ضایعه دیسک بین مهره ای در ام آر آی در بیماران با ترومای حاد ستون فقرات می باشد.
مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، ۱۵۰ بیمار تحت CT-Scan و MRI از مناطق قفسه سینه یا کمر ستون فقرات قرار گرفتند. تمامی تصاویر CT-Scan با یک دستگاه Philips مولتی اسلایس (16) و MRI با استفاده از تصویرگر استاندارد 1.5-T انجام شد. هر دو تصویر به محض دسترسی مورد بررسی قرار گرفتند. تغییرات دیسک در MRI با استفاده از سیستم درجه بندی نیمه کمی با توجه به طبقه بندی Sander و همکاران به دست آمد. ادم مغز استخوان بر اساس یافته های MRI بدست آمده و به این صورت طبقه بندی شد که شامل ادم زیر 3/1، 3/1 تا 3/2 و بالای 3/2 بود. گرید شکستگی فشاری مهره نیز بر اساس یافته های CT ارزیابی شد و بر اساس طبقه بندی Genant در 4 دسته طبقه بندی شد. همچنین نوع شکستگی براساس شکل شکستگی بررسی و به صورت زیر طبقه بندی شد.
یافته ها: بیشترین فراوانی شکستگی فشاری مهره مربوط به گرید ۱ ( 25 درصد) و سپس گرید ۲ (۴۰ درصد) بود. شایع ترین تغییرات دیسک مربوط به ادم (۷/۲۲ درصد) و سپس هرنی (۱۸ درصد) بود؛ ۷/۵۶ درصد موارد نیز دیسک بین مهره ای وضعیت نرمال داشت. بیشترین موارد ادم مغز استخوان درجه بندی بین ۳/۱ تا ۳/۲ (۵۰ درصد) داشتند. شایع ترین مورفولوژی شکستگی نیز مربوط به Sub endplate (۳/۴۱ درصد) بود. همچنین درگیری صفحه انتهایی نیز در ۳/۶۳ درصد موارد رویت گردید. همبستگی معنی دار و مثبت بین تغییرات دیسک مربوط به هرنی (۰۰۱/۰p=؛ ۳۲۳/۰r =) و درجه شکستگی فشاری مهره وجود داشته است به طوری که با افزایش درجه شکستگی، موارد هرنی نیز افزایش داشتند. با توجه به این یافته، حساسیت، اختصاصیت، ارزش اخباری منفی و مثبت CT-Scan در پیش بینی هرنی با توجه به درجه شکستگی بیشتر و مساوی ۲، به ترتیب برابر ۴۸/۸۱ درصد، ۳۵/۵۹ درصد، ۵۹/۹۳ درصد و ۵۶/۳۰ درصد به دست آمد. از سوی دیگر همبستگی معنی دار و مثبت بین تغییرات دیسک مربوط به هرنی (۰۲۲/۰p=؛ ۲۴۹/۰r =) و شکستگی Diffuse مشاهده گردید.