تأثیر مکمل پروبیوتیک خوراکی بر سلامت روانی، خستگی، کیفیت زندگی و درد در بیماران ام‌اس
Abstract
با توجه به توجه اخیر دانشمندان حوزه علم تغذیه به استفاده از مخمر ساکارومایسس به عنوان پروبیوتیک و استفاده از آن در جهت درمان بیماری‌های سیستمیک و عدم انجام قبلی مطالعه تحقیقی برای بررسی تأثیر این مخمر در بیماران مولتیپل اسکلروز بر آن شدیم تا اثر مکمل پروبیوتیک بر روی کیفیت زندگی، خستگی و درد در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس را تعیین نماییم.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی دو سو کور بر روی 50 بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروز بود. بررسی شوندگان به دو گروه پروبیوتیک (25=n) و دارو نما (25=n) تخصیص داده شدند و به ترتیب تحت درمان با یک عدد کپسول BioDigest حاوی 250 میلی‌گرم ساکارومایسس بولاردی (1010 CFU) در روز یا یک عدد کپسول دارو نما در روز به مدت 4 ماه قرار گرفتند. قبل و بعد از مداخله میزان درد توسط مقیاس بصری درد، میزان سلامت روانی با استفاده از نسخه فارسی پرسشنامه General Health Questionnaire (GHQ)-28، خستگی با استفاده از شاخص Fatigue Severity Scale (FSS) و کیفیـت زنـدگی با پرسشـنامه 36-SF اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: درنهایت 40 بیمار مطالعه را به پایان رسانیده و داده‌های آن‌ها در تجزیه و تحلیل نهایی مورداستفاده قرار گرفت. ميانگين سنّي بيماران به تفکيک دو گروه دريافت‌کننده مکمل پروبيوتيک و دارو نما به ترتيب 37/6 ± 80/33 و 03/7 ± 95/34 سال بود. نمره بعد سلامت فیزیکی GHQ-28 در گروه پروبیوتیک بعد از تعدیل به مقادیر پایه به صورت معنی‌داری در مقایسه با گروه دارو نما افزایش یافت (90/1 ± 80/1 در مقابل 825/1 ± 10/0 و 001/0>p).
همچنین نمره بعد عملکرد اجتماعی GHQ-28 در گروه پروبیوتیک بعد از تعدیل به مقادیر پایه به صورت معنی‌داری در مقایسه با گروه دارو نما افزایش یافت (77/2 ± 60/1 در مقابل 29/2 ± 46/0 و 041/=p). مقدار عددی مقیاس بصری درد VAS در گروه پروبیوتیک به صورت معنی‌داری در مقایسه با گروه دارو نما کاهش یافت (67/0 ± 15/1- در مقابل 81/0 ± 35/0- سانتی‌متر و 004/0=p). مقدار عددی شاخص خستگی FSS در گروه پروبیوتیک به صورت معنی‌داری در مقایسه با گروه دارو نما کاهش یافت (59/5 ± 55/5- در مقابل 92/4 ± 35/2- و 010/0=p). مقدار عددی مقیاس‌های کیفیت زندگی شامل کارکرد جسمی (19/8 ± 28/8 در مقابل 04/4 ± 74/2 و 001/0=p)، اختلال نقش به خاطر سلامت جسمی (67/14 ± 75/3 در مقابل 65/10 ± 00/5- و 016/0=p)، کارکرد اجتماعی (35/12 ± 12/8 در مقابل 59/5 ± 25/1- و 037/0=p)، درد (55/9 ± 75/9 در مقابل 71/9 ± 00/2 و 023/0=p) و سلامت جسمی (15/26 ± 72/21 در مقابل 27/27 ± 80/1- و 003/0=p) در گروه پروبیوتیک به صورت معنی‌داری نسبت به گروه دارو نما افزایش پیدا کرد.