برآورد تمایل به پرداخت افراد در استفاده از تجهیزات ایمنی در بین موتور سواران شهر سقز با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط
چکیده
مقدمه: استفاده از تجهیزات ایمنی توسط موتورسواران به عنوان عوامل پیشگیری از مرگ و آسیب معرفی شده است. ازطرفی هزینه خرید برای تجهیزات ایمنی به ویژه کلاه ایمنی مانع استفاده از آن می باشد.هدف از این مطالعه برآورد تمایل به پرداخت افراد در استفاده از تجهیزات ایمنی در بین موتور سواران شهر سقز با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط بود.
روش کار: این مطالعه یک مطالعه توصیفی-تحلیلی بود که در سال 1400 در شهرستان سقز انجام گرفت. نمونه گیری به روش خوشه ای دو مرحله ای و اندازه جمعیت در هر خوشه (Proportional to size) انجام گرفت. حجم نمونه با در نظر گرفتن ضریب اثر طرح 570 نفر برآورد گردید. جهت جمع آوری داده پرسشنامه اولیه طراحی و پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای Excel و STATA و کاربرد رگرسیون لوجستیک و لوجیت صوت گرفت.
نتایج: در مجموع 510 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفت. میانگین سنی موتور سواران 37/31 سال (48/8=SD) بود. از موتورسواران مورد بررسی فقط 251 نفر(22/49%) دارای گواهینامه مناسب موتورسواری بوده و حدود 40% از موتورسواران اعلام کردند که هرگز از کلاه ایمنی استفاده نمی کنند. کاهش دید (27.18%) و گران بودن کلاه ایمنی (29.6%) از مهمترین دلایل عدم استفاده از کلاه ایمنی بود. میزان تمایل تمایل پرداخت موتورسواران با استفاده از روش ارزش گذاري مشروط 390 هزار تومان برآورد شد. وضعیت اقتصادی-اجتماعی و همچنین استفاده دوستان موتورسوار از کلاه ایمنی ارتباط معنی داری با میزان تمایل به پرداخت افراد داشت.
بحث و نتیجه گیری: میزان استفاده از کلاه ایمنی در بین موتورسواران شهر سقز در سطح قابل قبولی نیست. قیمت بالای کلاه ایمنی و تاثیرات منفی آن بر قدرت دیداری موتورسواران مهمترین دلایل عدم استفاده از کلاه ایمنی بیان گردید. وضعیت اقتصادی-اجتماعی بالا و استفاده دوستان موتورسوار از کلاه ایمنی دو عامل موثر در افزایش تمایل به پرداخت موتورسواران برای خرید کلاه ایمنی بود. تخصیص یارانه به خرید کلاه ایمنی و مشارکت بخش خصوصی تولید کننده موتورسیکلت و همچنین اجرای برنامه های فرهنگی برای تقویت فرهنگ عمومی ایمنی ترافیک می تواند راهکاری برای افزایش تمایل به پرداخت و در نهایت استفاده بیشتر موتورسواران از کلاه ایمنی باشد.