استخراج الکتروغشایی برخی از داروهای ضد صرع از مایعات بیولوژیک و اندازه گیری آنها با الکتروفورز مویین
Abstract
پایش غلظتی داروها شامل اندازه گیری غلظت دارو در مایعات بیولوژیکی مانند پلاسما، سرم یا خون می باشد. این اطلاعات برای شخصی سازی دوز مورد استفاده قرار می گیرد تا غلظت دارو در محدوده هدف حفظ شود. برای این منظور، استفاده از روشهای تجزیه ای ارزان، مطمئن و سریع مورد توجه می باشند. فنی توئین و کلوبازام به دلیل باریک بودن پنجره درمانی و میزان بالای اتصال به پروتئین های پلاسما به پایش غلظتی نیاز دارند. در مورد این داروها، اندازه گیری غلظت آزاد دارو بخاطر اهمیت آن ارجح می باشد. در این پایان نامه، پیشرفتهای اخیر در روشهای تجزیه ای مورد استفاده برای تعیین غلظت آزاد دارو و میزان اتصال به پروتئین را در قالب مقاله مروری خلاصه شده اند. در بخش بعد، استفاده از نمونه میعانات بازدم به عنوان نمونه بیولوژیکی برای تعیین غلظت فنی توئین مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، روش استخراج الکتروغشایی (EME) جهت استخراج فنی توئین استفاد شد و در ادامه با استفاده از الکتروفورز مویین مجهز به دتکتور آرایه دیودی (CE-DAD) جداسازی و تعیین مقدار گردید. همچنین مکانسیم استخراج دارو (فنی توئین) در روش توسعه داده شده EME-CE-DAD در نمونه پلاسما مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته و نتایج نشان دادند که روش EME فقط منجر به استخراج فرم آزاد دارو می شود. در نهایت، استخراج کلوبازام از نمونه پلاسما توسط روش EME مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد که بخاطر عدم یونیزاسیون کلوبازام در محدوده pH 1.0 تا 14.0، امکان استخراج این دارو با استفاده از این روش استخراج امکان پذیر نمی باشد. در نهایت، عملکرد استخراج روش EME تحت امواج فراصوت برای استخراج کلونازپام از پلاسما مورد مطالعه قرار گرفت. امواج فراصوت انتقال جرم را تسریع می کند و بنابراین راندمان استخراج را افزایش داده و زمان استخراج را کاهش می دهد.