بررسی فراوانی کانال میدل مزیال ریشه و کانال دوم دیستال و ارتباط بین آنها در مولر های اول فک تحتانی با استفاده از تصاویر توموگرافی کامپیوتری با اشعه ی مخروطی در یک جامعه ی ایرانی

Abstract

مقدمه: يکي از فاکتورهاي اصلي به منظور داشتن يک درمان پالپي موفق، اماده سازي اصولي و دقيق تمامي کانالهاي دنداني است. اگاهي از اناتومي پالپ به اين منظور امري ضروريست و از سوي ديگر يکي از دلايل اصلي وقوع شکست درمان‌هاي اندو عدم توانايي در پيدا کردن تمامي کانال‌هاي دندان و در نتيجه نقص در فرايند پاکسازي اين کانال‌ها است. دندان هاي مولر اول فک تحتاني ميتوانند از نظر تعداد ريشه‌ها متنوع باشند. تکنيک Cone Beam Computed Tumography قابليت تهيه تصاوير سه بعدي و مقطع عرضي از ناحيه فک و صورت را فراهم آورده است و به عنوان ابزار مفيدي در بخش هاي مختلف دندانپزشکي از جمله جراحي فک و صورت، گذاشتن ایمپلنت و بررسي آناتومي کانال ريشه در مقطع عرضي مورد استفاده قرار ميگيرد. تاکنون مطالعه اي مبني بر ارتباط بين کانال ميدل مزيال با ريشه و کانال دوم ديستال در مولر هاي اول فک تحتاني صورت نگرفته است فلذا برآن شديم تا پژوهش حاضر را با هدف تعيين ارتباط فراواني کانال ميدل مزيال با ريشه و کانال دوم ديستال در مولر هاي اول فک تحتاني با استفاده از تصاوير توموگرافي کامپيوتري با اشعه مخروطي در يک جامعه ي ايراني طراحي و اجرا نمائيم. مواد و روشها: در اين مطالعه توصيفي تحليلي بصورت تمام شماري، 200 تصویر CBCT مربوط به بيماران مراجعه کننده به بخش راديولوژي دانشکده دندانپزشکي تبريز طي سال 1400-1399 بر اساس معيارهاي ورود و خروج تحت ارزيابي قرار گرفتند. در تصاوير داراي کانال ميدل مزيال مولر اول منديبل، ارزيابي وجود ريشه دوم و کانال دوم ريشه ديستال صورت گرفت. نتايج مطالعه با استفاده از روشهاي آمار توصيفي گزارش شد. جهت ارتباط اين فراواني با ريشه و کانال دوم ديستال در مولر هاي اول فک تحتاني از آزمون کاي دو استفاده شد. يافته‌ها: به طور کلی 5/61 درصداز تصاویر مربوط به زنان و 5/38 درصدمربوط به تصاویر مردان بود. همچنین میانگین سنی بیماران 96/13±85/27 سال بوده است. در 13 درصد از تصاویر کانال مید مزیال و در 32 درصد کانال دوم دیستال مشاهده شد و همچنین در 4/23 درصد از بیمارانی که دارای کانال دوم دیستال بودند، ریشه دوم دیستال مشاهده شده است. رابطه ماری معنی داری بین شیوع کانال میدمزیال، کانال دوم دیستال و ریشه دوم دیستال با جنسیت بیماران وجود نداشته است(به ترتیب P-Value: 99/0، 174/0 و 059/0). شانس وجود کانال دوم دیستال در بیماران دارای کانال میدمزیال 62/2 برابر بیشتر میباشد و از سوی دیگر شانس وجود ریشه دوم دیستال(در بیمارانی که کانال دوم دیستال داشتند) در بیماران دارای کانال میدمزیال، 6 برابر بیشتر میباشد. نتيجهگيري: نتایج مطالعه حاضر بر همبستگی و ارتباط معنی دار وجود کانال میدمزیال در همراهی با کانال و ریشه دوم دیستال در دندان های مولر تحتانی تاکید داشته است اما به دلیل نبود مطالعات دیگر، این ارتباط معنی دار نیازمند بررسی های بیشتر طی مطالعات آتی میباشد.