بررسی فیتوشیمیایی دوگونه Phlomoides labiosa و Phlomoides binaludensis
چکیده
مقدمه: از جنس Phlomoides تاکنون متابولیت های ثانویه ی متعددی با اثرات درمانی معنی دار گزارش شده است. بنابرین به نظر می رسد شناسایی ترکیبات سایر گونه های این جنس نیز اهمیت دارد.هدف: با توجه به بررسی محدود گونه¬های Phlomoides labiosa و Phlomoides binaludensis از نظر فیتوشیمیایی، این گیاهان برای مطالعه انتخاب شدند.مواد و روش کار: عصاره گیری با روش سوکسله انجام گرفت. عصاره های متانولی روی Sep-pak C18 فراکسیونه شدند. خالص سازی ترکیبات با روش های HPLC، PTLC و کروماتوگرافی ستونی و تعیین ساختار آن ها با طیف های 1HNMR، 13CNMR و طیف های دو بعدی انجام شد. اسانس گیری با استفاده از کلونجر صورت گرفت. محتوای اسانس ها به کمک GC-MS آنالیز شد. محتویات فنل و فلاونوئید تام، خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و سمیت سلولی عصاره ها بررسی گردید. تاثیر تهیه ی اشکال لیپوزومی عصاره ها بر سمیت سلولی و خاصیت ضد میکروبی آن ها سنجیده شد.نتایج: تحلیل داده های GC-MS نشان داد که کاریوفیلن و فیتول به ترتیب بیشترین درصد از اسانس P. labiosa و P. binaludensis را تشکیل می دهند. عصاره ی متانولی اندام هوایی P. labiosa بیشترین محتوای فنولی و بالاترین توانایی آنتی اکسیدانی را نشان داد. اجرای روش های خالص سازی نهایتا منجر به جداسازی 6 ترکیب گردید، 3 ترکیب از عصاره متانولی ریزوم P. labiosa، شامل Auroside، Herniarin و Isopimpinellin و نیز 3 ترکیب از عصاره¬ی متانولی اندام هوایی P. binaludensis شامل: Chrysoeriol 7-o-glucopyranoside، Isoscutellarein 7-O-[6'''-acetylallosyl (1→2) 6″-acetylglucopyranoside] و Isoscutellarein 7-O-[apiofuranosyl (1→2) 6″-acetylglucopyranoside]. همچنین عصاره های هر دو گیاه فعالیت ضد میکروبی و سمیت سلولی معنی داری داشتند.بحث و نتیجه‌گیری: ترکیب ها از دسته های ایریدویدی، کومارینی، فورانوکومارینی و فلاونوئیدی از دو گیاه شناسایی شدند.