تاثیر کوآنزیم کیوتن (Q10) و ویتامین E به تنهائی و به صورت توام بر حافظه، استرس اکسیداتیو و آپوپتوزیس در ناحیه هیپوکامپ موشهای نر کوچک آزمایشگاهی مواجهه یافته با استرس گرمائی
Abstract
با توجه به روند رو به رشد گرم شدن کره زمین، بیماری های مرتبط با گرما نگرانی زیادی را در بین محققان به خود جلب کرده است. بنابراین بررسی مکانیسم‌هایی که استرس گرمایی بر ساختار مغز و شناخت تأثیر می‌گذارد و درمانهای کنترل کننده می تواند کارگشا باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر تجویز کوآنزیم کیوتن (Q10) و ویتامین E به تنهایی و توام بر اختلالات حافظه، استرس اکسیداتیو و بیان شاخص¬های آپوپتوزی ناشی از استرس گرمایی در ناحیه هیپوکامپ موشهای کوچک آزمایشگاهی نر بالغ انجام شد.
مواد و روش¬ها: 60 سر موش کوچک آزمایشگاهی نر نژاد Balb/c به طور تصادفی به پنج گروه 12 تایی شامل: گروه کنترل، استرس گرمایی (HS)، استرس گرمایی+Q10 (HS+Q10)، استرس گرمایی+ ویتامین E (HS+Vit E) و گروه توام (HS+Q10+Vit E) تقسیم شدند. تمام گروهها بغیر از گروه کنترل، روزانه به مدت 15 دقیقه تحت استرس گرمائی 43 درجه سانتیگراد به مدت 14 روز متوالی قرار گرفتند. در گروههای کنترل و HS روزانه نرمال سالین خوراکی تجویز شد. در گروههای سوم تا پنجم، بعد از تحمل استرس گرمایی، روزانه به ترتیب Q10 با دوزmg/kg 500، ویتامین E با دوز mg/kg 250 و ترکیبی از Q10 و ویتامین E به مدت 14 روز متوالی گاواژ شد. یک روز بعد از آخرین درمان، وضعیت حافظه فضایی در ماز Lashely و حافظه اجتماعی درSocial interaction test مورد ارزیابی قرار گرفت. بعد از پایان آزمون های رفتاری، با القای بیهوشی عمیق، ناحیه هیپوکامپ راست برای ارزیابی شاخص های استرس اکسیداتیو ] شامل میزان مالون دی آلدهید (MDA)، سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون پراکسید (GPx) و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی (TAC)[ و هیپوکامپ سمت چپ برای ارزیابی بیان پروتئینهای دخیل در آپوپتوزیس (شامل Bax، Bcl-2 و, 9 cleaved caspase-3) توسط روش وسترن بلات استخراج شد.
یافته¬ها: نتایج ما نشان داد استرس گرمایی بطور معنی¬داری یادگیری و حافظه را در هر دو آزمون حافظه اجتماعی و حافظه فضایی مختل کرد. به علاوه، استرس گرمایی منجر به افزایش پراکسیداسیون چربی و کاهش سطوح TAC و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان SOD و GPx شد. همچنین میزان بیان پروتئین¬های پیش آپوپتوزی را افزایش داد و منجر به کاهش بیان پروتئین Bcl-2 شد. با این حال تجویز Q10 و ویتامین E، به تنهایی و توام، به طور معناداری منجر به بهبود عملکرد شناختی، کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی و کاهش بیان پروتئینهای پیش آپوپتوزی و افزایش بیان پروتئین ضدآپوپتوزی در هیپوکامپ گروههای تحت استرس گرمایی شدند.