بررسی تظاهرات پوستی در بیماران مبتلا به کووید-19
Abstract
در اواخر سال 2019 میلادی، کووید-19 برای اولین بار درکشور چین شناسایی گردید که با بالا رفتن تصاعدی موارد ابتلا، نگرانی های بسیاری را در جهان ایجاد نمود. عوارض پوستی کووید-19 بخش مهمی از تظاهرات این بیماری را در بر می گیرند. ما در این مطالعه به ارزیابی بیمارانی اقدام کردیم که به دنبال ابتلا به کووید-19 دچار ضایعات پوستی شده و به درمانگاه درماتولوژی مراجعه نموده اند. در این بررسی شیوع انواع ضایعات پوستی و نیز زمان بروز آن ها را بعد از اولین علامت بیماری کووید، بررسی نمودیم و سعی در یافتن ارتباطی بین شدت بیماری کووید-19 و ضایعات پوستی کردیم.
مواد و روش ها:این مطالعه ی مقطعی در بازه ی زمانی فروردین ماه سال ۱۴۰۰ الی فروردین ماه سال ۱۴۰۱ انجام گرفت. معیار های ورود تمامی افرادی بودند که با شکایت هر گونه ضایعه ی پوستی در بازه ی زمانی یک هفته قبل تا سه ماه بعد ابتلا به کووید-۱۹ به درمانگاه مراجعه کرده بودند.
نتایج: اطلاعات 86 بیمار جمع آوری گردید. میانگین سنی شرکت کنندگان 36.95 ( SD± 17.78) سال بوده و تعداد 33 مرد ( 40.7%) و 48 زن (59.3%) مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع، شدت بیماری کووید در 44 نفر(51.8%)، شدید و در 41 نفر(48.2%)، خفیف ارزیابی شد. 18 نوع ضایعه و علائم پوستی در افراد مورد مطالعه شناسایی شد که شایع ترین موارد شامل ضایعات ماکولوپاپولر(29.1%)، ریزش موی سر(29.1%)، کهیر های پاپولر (8.1%)، آفت های دهانی(7%)، ماکول های قرمز رنگ(5.8%)، راش های لیکنوئید(5.8%) و کهیر(5.8%) بودند. میانه ی زمانی محاسبه شده برای هر گونه ضایعه پوستی بعد از بروز اولین علامت کووید ، 9.5 روز (با بیشینه 90 و کمینه -1 روز) محاسبه شد. ضایعات پوستی جزو عوارض مهم بعد ابتلا به کووید-19 می باشند. همه مبتلایان به ضایعات کهیر پاپولر و نیز آفت های دهانی به صورت زودرس به این عوارض دچار شدند. از طرفی تمامی موارد ابتلا به ریزش موی سر در دسته ی عوارض دیررس قرار گرفتند. همچنین میزان بروز ضایعات ماکولوپاپولر در 90% مبتلایان به صورت زودرس بود.در ارزیابی بقیه ی ضایعات پوستی رابطه ی معناداری با زمان بروز ضایعه یافت نشد. ریزش موی سر در 18 نفر از 41 نفرِ(43.9%) مبتلا به کووید خفیف و 6 نفر از 44 نفرِ(13.6%) مبتلا به کووید شدید دیده شد. همچنین به صورت مشابهی بروز کهیر در 5 نفر از 41 نفر مبتلا به کووید خفیف(12.1%)، مشاهده گردید و در مقابل، هیچ کدام از مبتلایان به کووید شدید دچار کهیر نشدند. شیوع ضایعات ماکولوپاپولر و ماکول های قرمز رنگ در افراد با سابقه ابتلای شدید به کووید به ترتیب 47.7% و 11.3% بود در حالی که شیوع همین ضایعات در افراد با کووید خفیف به ترتیب 9.7% و 0% بود. در بررسی دیگر ضایعات پوستی با شدت بیماری کووید-19 ارتباط معناداری یافت نشد.