شاخص های بالینی عملکردهای شناختی در بیماران مبتلا به اولین اپیزود سایکوز
Abstract
سایکوز به معنای وضعیت روانی غیرطبیعی است که برای بیان از دست رفتن توانایی تشخیص واقعیت از خیال به کار می‌رود. سایکوز دربرگیرنده دسته‌ای از اختلالات روانی است که در طول آن‌ها بیمار دچار علایمی مانند توهم یا هذیان می شود. علت قطعی بروز سایکوز مشخص نیست اما بنظر می رسد در بستری از علل بیولوژیک و روانشناختی و اجتماعی، تروماها و تنش‌های شدید روانی، جسمی و محیطی باعث جهش عوامل ژنتیکی پیشا موجود در فرد و ظهور بیماری شده،گاهی منجر به بستری در بیمارستان های روانپزشکی می شود. درمان به دو دسته درمان های دارویی و غیر دارویی تقسیم می شود. داروهای عمده مصرفی جهت درمان آنتی سایکوتیک های نسل دوم هستند. گروه درمانی یا رواندرمانی های فردی نیز کمک‌کننده است. پیش آگهی به عواملی چون سن شروع، طول مدت بیماری درمان نشده، علایم همراه، جنسیت، تاهل و حمایت های اجتماعی بستگی دارد. عملکرد شناختی و اجتماعی در اختلالات سایکوتیک دچار تغییرات متعددی می گردد که از جهت تشخیص بیماری و تعیین سیر آن از اهمیت بالینی برخوردار است. با این وجود ماهیت دقیق ارتباط بین اختلالات سایکوتیک و عملکرد شناختی معین نشده است. با توجه به اهمیت موضوع و اینکه تا کنون کارکرد شناختی بیماران اولین اپیزود در کشور ما مورد بررسی قرار نگرفته است، بر آن آمدیم تا این مطالعه را طراحی و اجرا نماییم.
مواد و روش ها : در این مطالعه افراد مبتلا به اولین اپیزود سایکوز مراجعه کننده به بیمارستان رازی تبریز که در مطالعه ی کوهورت ارس ( Azeri Recent Onset Acute Phase Psychosis Survey (ARAS Cohort) ) وارد شده بودند، پس از کسب رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. پس از ثبت اطلاعات دموگرافیک، عملکرد های شناختی افراد توسط بسته کاغذی مدادی ارزیابی شناختی آزمودنی های فارسی (persian paper and pencil cognitive assessment package) ارزیابی شد. در نهایت اطلاعات توسط انالیز های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: مجموع ۱۷۵ نفر وارد مطالعه شدند، ۶۱ درصد را مردان و ۳۹ درصد را زنان تشکیل می دهند و میانگین سنی افراد ۰.۸±۳۲.۹ بود. منحنی سنی افراد دارای چولگی بوده، از توزیع نرمال تبعیت نمی کند. سپس به بیان میانگین نتایج آزمون های مختلف حوزه های چهار گانه شناختی به فاصله اطمینان ۹۵ درصد پرداخته و آنالیز زیرگروه برحسب گروه های سنی و جنسیت انجام شد.