بررسی ارتباط بین وزن هنگام تولد ، تغذیه دوران نوزادی و شرایط اجتماعی اقتصادی خانواده و اضافه وزن و چاقی کودکان زیر 6 سال در آذربایجان شرقی
Abstract
گرچه ارتباط مثبت تغذیه با شیر مادر و شاخص توده بدنی طبیعی در برخی از مطالعات مشاهده شده ولی نتایج متفاوت و گاه متناقض گزارش شده است که بررسیهای بیشتر بین دو نظریه مؤثر بودن یا نبودن تغذیه با شیر مادر بر BMI طبیعی دوران کودکی را می طلبد. اهمیت بررسی موضوع در دوران کودکی برای پیشگیری از بیماری ها و مشکلات ناشی از آن در دوران بعدی زندگی از یک سو و از سوی دیگرنتایج متناقض موجود در زمینه وزن کم و بالای هنگام تولد و تاثیر آن بر چاقی کودکان و همچنین به دلیل کاهش قابل توجه شیردهی انحصاری با شیر مادر در کشور ما به کمتر از یک سوم در شیرخواران زیر 6 ماه و عدم وجود مطالعات کافی در زمینه وجود ارتباط تغذیه با شیر مادر، عوامل اقتصادی اجتماعی و BMI طبیعی در کودکان پیش دبستانی در کشور ما لزوم انجام چنین مطالعه ای را خاطرنشان میکند.
روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی می باشد که در طی شش ماهه منتهی به اسفند ماه سال 1400 روی 250 نفر از کودکان مراجعه کننده به مراکز سلامت سطح شهرستان تبریز و با رعایت معیارهای ورود/خروج انجام شد. در این مطالعه از روش نمونه گیری چند مرحله ای جهت نمونه گیری از میان کودکان سه تا شش ساله استفاده شد و اطلاعات دموگرافیک، اقتصادی و اجتماعی، شاخص توده بدنی(کودک، مادر و پدر) و وضعیت تغذیه ای کودکان در طی دوره شیردهی جمع آوری شد. بر اساس وضعیت شاخص توده بدنی، کودکان به دو زیر گروه وزن طبیعی(دارای وزن طبیعی و کمبود وزن= گروه شاهد) و بالاتر از وزن طبیعی ( دارای اضافه وزن و چاق= گروه مورد) تقسیم شدند در نهایت داده های جمع آوری شده با آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی مقایسه شدند.
یافته ها : نتایج حاکی از آن بودند که 20 نفر از کودکان گروه مورد و 15 نفر از کودکان گروه شاهد تغذیه با شیر مادر را اصلا نداشتند (025/0=P). در مدت زمان بین تغذیه با شیر مادر بین دو گروه مورد و شاهد نتایج به صورت معناداری به نفع گروه شاهد بود؛ به طوری که در کودکان گروه مورد، تغذیه با شیر مادر به صورت معناداری بیشتر از گروه مورد بود(025/0=P). تغذیه کمکی در شش ماه اول زندگی در کودکان گروه مورد به صورت غیرمعناداری بیشتر از کودکان گروه شاهد بود(055/0=P). سن شروع تغذیه کمکی در کودکان گروه مورد به صورت معناداری کمتر از گروه شاهد بود ( 044/0=P)؛ همچنین نتایج حاکی از آن بود که کودکان با وزن بالا در گروه مورد به صورت غیرمعناداری بالاتر از گروه شاهد بودند(079/0=P)