بررسی اثر بلیچینگ به روش خانگی و مطب بر روی استحکام باند برشی براکت های فلزی (مطالعه کلینیکال تصادفی سازی شده)

Abstract

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالای درمان های زیبایی از جمله بلیچینگ و تاثیر این پروسه بر ساختار مینا و عاج دندان، بررسی اثر درمان های زیبایی بر درمان ارتودنسی بعد از آن جزو ضروریات مطالعات ارتودنسی به شمار می رود. از آنجایی که نتایج مطالعات آزمایشگاهی به علت بازسازی وتغییرات شرایط داخل دهان مانند تاثیرات بزاق، تغذیه بیمار و فلور دهانی بر روند مینرالیزاسیون، قابل تعمیم به محیط بالینی نمی باشند و با توجه به اینکه مطالعه ی بالینی قبلی این امر را مورد بررسی قرار نداده است، در این مطالعه کارآزمایی بالینی هدف بررسی اثر فاصله زمانی بین بلیچینگ با دو روش خانگی و در مطب و شروع درمان ارتودنسی بر استحکام باند برشی براکت های فلزی باند شده بر دندان های پره مولر بیماران است. مواد و روش اجرا: از بیمارانی که در روند درمان ارتودنسی نیاز به کشیدن دندان های پره مولر دارند، با اخذ رضایت نامه آگاهانه کتبی درخواست شد تا در مطالعه شرکت کنند. تعداد کل دندان های مورد مطالعه 225 عدد (9 گروه 25 تایی) بود. در ابتدا بیماران به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شده و دو گروه experimental تحت درمان بلیچینگ خانگی و یا مطب قرار گرفتند. در بیماران گروه بلیچینگ خانگی بعد از ساخت تری اختصاصی ، کاربامید پراکساید 20% روزی سه ساعت به مدت 8 روز بر روی دندان ها قرار داده شد و در گروه بلیچینگ در مطب از هیدروژن پراکساید 45% ، سه روز و روزی نیم ساعت استفاده شد. پس از اتمام مرحله ی بلیچینگ، بیماران در گروه های مداخله به 3 زیر گروه (=n25) تقسیم شدند. در زیرگروه های اول 24 ساعت بعد از بلیچینگ، در زیرگروه های دوم 1 هفته و در زیرگروه های سوم 15 روز بعد از بلیچینگ براکت ها به سطح دندان باند شده و بعد از گذشت 30 روز دندان ها کشیده شدند و میزان استحکام باند برشی توسط دستگاه materials testing machine اندازه گیری شد. همچنین میزان رزین باقی مانده در سطح دندان توسط میکروسکوپ نوری اندازه گرفته شد و با شاخص Adhesive Remnant Index بیان گردید. آنالیز آماری جهت مقایسه میزان استحکام باند برشی بین زیرگروه های هر گروه و مقایسه بین دو گروه بلیچینگ و گروه کنترل و جهت مقایسه ی ARI توسط آنالیز واریانس دو طرفه و آزمون تعقیبی توکی انجام شد (SPSS 22.0). سطح معنی داری کمتر از 05/0در نظر گرفته شد. یافته ها: در زمان 24 ساعت بعد از بلیچینگ، میزان استحکام باند برشی در گروه کنترل به طور معناداری از هر دو گروه بلیچینگ در مطب و خانگی بیشتر بود (P value < 0.001). در زمان 1 هفته و 15 روز بعد از بلیچینگ، میزان استحکام باند در گروه خانگی بیشتر از هر دو گروه بلیچینگ در مطب و گروه کنترل بود (P value < 0.001). همچنین در این دو بازه ی زمانی تفاوت معناداری بین استحکام باند در گروه کنترل و گروه بلیچینگ در مطب یافت نشد (P value >0.05). در هر دو گروه بلیچینگ خانگی و مطب میزان استحکام باند بعد از 1 هفته به طور معناداری افزایش می یابد (P value < 0.001). با این وجود تفاوت معناداری بین استحکام باند بعد از 1 هفته و 15 روز دیده نشد (P value>0.05). میزان ادهزیو باقی مانده در 24 ساعت بعد از بلیچینگ در گروه کنترل کمتر از هر دو گروه بلیچینگ بود (P value < 0.001). همچنین در 1 هفته و 15 روز بعد از بلیچینگ میزان ادهزیو باقی مانده در گروه مطب بیشتر از گروه بلیچینگ خانگی و کنترل بود (P value < 0.001). در هر دو گروه بلیچینگ میزان ادهزیو باقی مانده در 24 ساعت بیشتر از 1هفته و 15 روز است (P value < 0.001). نتیجه گیری: استحکام باند براکت های ارتودنسی به مینای دندان بلافاصله بعد از بلیچینگ کاهش می یابد. استحکام باند براکت های ارتودنسی با تاخیر باند براکت ها بعد از درمان بلیچینگ افزایش می یابد. جهت دست یابی به استحکام باند مناسب حداقل یک هفته فاصله ی زمانی بین بلیچینگ و درمان ارتودنسی لازم است. همچنین بلیچینگ خانگی کمتر از روش مطب باعث کاهش استحکام باند می گردد.