تاثیر مشاوره شناختی –رفتاری بر استرس و اضطراب زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان: یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده
Abstract
چکیده
مقدمه: سلامت روان زنان یک جامعه یکی از فاکتورهای مهم سلامت یک جامعه می باشد. با توجه به شایع بودن مشکلات روانی در افراد مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان، هدف از این مطالعه تعیین تأثیر مشاوره با رویکرد شناختی رفتاری بر استرس و اضطراب (پیامدهای اولیه) و عزت نفس و افسردگی (پیامدهای ثانویه) در زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان بود.
مواد و روشها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 50 زن مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان واجد پرونده در کلینیک های نازایی شهر تبریز-ایران در سال 2021 انجام گرفت. مشارکت کنندگان با روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه مداخله (25=n) و کنترل (25=n) تخصیص یافتند. مشاوره شناختی رفتاری در 8 جلسه 60-45 دقیقه ای هفته ای یک بار به صورت گروهی با 5 الی 7 نفر در هر گروه برای گروه مداخله ارائه شد. از پرسشنامه های اضطراب اشپیل برگر، استرس درک شده کوهن، افسردگی بک و عزت نفس روزنبرگ برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. از آزمون های تی مستقل و ANCOVA برای مقایسه پیامدها در بین دو گروه استفاده شد.
یافته ها: بین دو گروه از نظر مشخصات فردی-اجتماعی و مقادیر پایه استرس، اضطراب، کیفیت زندگی و عزت نفس تفاوت معنی-دار آماری وجود نداشت (05/0<P). در بعد از مداخله، بر اساس آزمون ANCOVA و با کنترل مقادیر پایه، میانگین نمره استرس (تفاوت میانگین: 97/10-؛ فاصله اطمینان 95%: 64/11- تا 29/10-؛ 001/0>P)، اضطراب آشکار (تفاوت میانگین: 76/14-؛ فاصله اطمینان 95%: 77/15- تا 74/13-؛ 001/0>P)، اضطراب پنهان (تفاوت میانگین: 41/14-؛ فاصله اطمینان 95%: 47/15- تا 74/13-؛ 001/0>P)، و افسردگی (تفاوت میانگین: 44/7-؛ فاصله اطمینان 95%: 41/8- تا 46/6-؛ 001/0>P)، در گروه مشاوره به طور معنی داری کمتر از گروهکنترل بود و میانگین نمره عزت نفس (تفاوت میانگین: 49/1؛ فاصله اطمینان 95%: 06/1تا 92/1؛ 001/0>P) به طور معنی دار بالاتر از گروه کنترل بود.
نتیجه گیری: با توجه به موثر بودن مشاوره با رویکرد شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب، استرس و افسردگی، و ارتقای عزت نفس توصیه میشود که مراقبین سلامت برنامههای مبتنی بر مشاوره شناختی رفتاری را برای بهبود سلامت روان زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان به کار ببرند.