بررسي پيشگويي‌کنندگي سواد سلامت الکترونيک بر خودمراقبتي دوران بارداري زنان باردار شهر تبريز
Abstract
مقدمه: در ايام پاندمي بيماري کرونا به دليل جلوگيري از تجمعات افراد در مراکز ارائه‌دهنده خدمات بهداشتي و درماني به منظور پيشگيري از شيوع بيماري کرونا مراجعات افراد براي دريافت خدمات سلامت در برخي مواقع به صورت غيرحضوري انجام مي‌گيرد که اين امر موجب استفاده گسترده از اينترنت براي به دست آوردن اطلاعات مربوط به سلامتي شده است. اين مطالعه با هدف تعیین پيشگويي‌کنندگي سطح سواد الکترونيک بر خودمراقبتي دوران بارداري زنان باردار شهر تبريز انجام شده است.
روش کار: اين مطالعه يک مطالعه مقطعي از نوع توصيفي ـ تحليلي بود. جامعه مورد مطالعه ۳۶۰ نفر از زنان باردار با حداقل سن 18 سال و سن حاملگي کمتر از 36 هفته بودند که در هنگام انجام مطالعه در شهرستان تبريز سکونت داشتند و جهت انجام مراقبت به مراکز بهداشتي درماني مراجعه مي‌کردند. در اين پژوهش از نمونه‌گيري طبقه‌اي چندمرحله‌اي بر اساس مناطق ده‌گانه شهرداري براي انتخاب مراکز سلامت استفاده شد. زنان واجد شرايط به صورت تصادفي انتخاب و از طريق تماس تلفني جهت شرکت در مطالعه و تکميل پرسشنامه‌هايي که از طريق نرم‌افزار پرسلاين طراحي و ساخته شده بود و از طريق اپليکيشن واتساپ به شرکت‌كننده‌ها ارسال مي‌شد دعوت گرديد. تحليل داده¬ها با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي و آزمون¬های تی تست، آنووا و تحلیل رگرسیون انجام شد.
يافته¬ها: يافته¬هاي اين پژوهش نشان دادند که بيشترين وسيله¬اي که زنان باردار جهت دريافت اطلاعات از اينترنت استفاده مي‌کنند تلفن همراه هوشمند است. همين‌طور بيشترين پلتفرمي که براي جستجوي اطلاعات در فضاي اينترنت استفاده مي‌شود صفحات مرورگر وب مي‌باشد. ميانگين سواد سلامت الکترونيک
(7۶/۵± 7/۱۰) و ميانگين خودمراقبتي زنان باردار (۸۲/۹±۰۶/۱۲) بدست آمد.
نتايج مطالعات ما نشان داد مهمترين پيشگويي‌کننده‌هاي خودمراقبتي زنان باردار داشتن سابقه سقط عمدي (01/0=p)، خواسته يا ناخواسته بودن بارداري (004/0=p)، در قيد حيات بودن مادر (001/0=p)، حمايت مادر يا خواهر (001/0=p)، حمايت همسر (001/0=p)، تحت نظر پزشک متخصص بودن (001/0=p)، شغل همسر (001/0=p)، ميزان تحصيلات همسر (0۲۵/0=p) مي‌باشد و مهمترين پيشگويي‌کننده‌هاي سلامت الکترونيک ميزان تحصيلات زن باردار (038/0=p)، شغل همسر زن باردار (001/0=p)، تحصيلات همسر (0۱/0=p) هست. نتايج تحليل رگرسيون خطی چند متغیره نشان دادند ، حمايت همسر از زنان باردار (089/4=B، 023/0=p) و ويزيت توسط پزشک متخصص (78/4=B، 009/0=p) با خودمراقبتي دوران بارداري ارتباط دارد. از طرف ديگر نتايج رگرسيون خطی چند متغیره نشان داد، سواد سلامت الکترونيک با خودمراقبتي دوران بارداري ارتباط دارد. (644/0=B، 001/0=p).
بحث و نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان دادکه، با افزايش سواد سلامت الکترونيک خودمراقبتي در زنان افزايش مي‌يابد، بنابراين بايد تدابيري جهت افزايش سواد سلامت الکترونيک افراد جامعه انديشيد، به اين صورت که متخصصان امر سلامت و سياستگذاران، جهت بهره‌برداري مطلوب‌تر از فضاي مجازي آموزش¬هاي کافي در مورد بررسي مشروعيت، بررسي اعتبار منابع مورد استفاده افراد را ارائه نمايند.