تأثیر پروبیوتیک بر خلق وخوی و کیفیت خواب زنان یائسه: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور

Abstract

چکیده مقدمه: یائسگی طبیعی یکی از مشکلات بهداشت عمومی در سطح جهان است که با توقف پایدار قاعدگی به دلیل فقدان فعالیت فولیکولی تخمدان، 12 ماه پس از قطع قاعدگی مشخص می گردد و منجر به تغییرات خلق وخوی، اختلال خواب و گرگرفتگی می شود. اصلاح شیوه زندگی و برنامه تغذیه ای مناسب در بهبود خلق وخوی و کیفیت خواب نقش دارند. لذا هدف مطالعه حاضر تعیین تأثیر پروبیوتیک بر خلق و خوی، کیفیت خواب، کیفیت زندگی، رضایت از مداخله دریافتی و حوادث جانبی در زنان یائسه بود. مواد و روش کار: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سه کور بر روی 66 زن یائسه 55- 45 ساله شهرستان بهبهان در سال 1400-1399 انجام شد. زنان با روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. گروه مداخله 100 gr ماست محتوی پروبیوتیک و گروه کنترل 100gr ماست معمولی؛ روزانه بعد از نهار به مدت 6 هفته دریافت کردند. قبل از مداخله و 6 هفته بعد از شروع مداخله پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس، کیفیت زندگی اختصاصی یائسگی و کیفیت خواب توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. از آزمون های تی مستقل، من ویتنی یو و ANCOVA برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: از نظر مشخصات فردی- اجتماعی و مقادیر پایه پیامدها تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (05/0<P). 6 هفته بعد از مداخله بر اساس آزمون ANCOVA و با تعدیل نمره پایه، میانگین نمره اضطراب (تفاوت میانگین: 56/0-؛ فاصله اطمینان%95: 01/0- تا 12/1-؛ 044/0=P)، استرس (تفاوت میانگین: 76/0-؛ فاصله اطمینان 95%: 01/0- تا 52/1-؛ 046/0=P) و کیفیت زندگی (تفاوت میانگین: 86/4-؛ فاصله اطمینان 95%: 06/3- تا 66/6-؛ 001/0>P) در گروه دریافت کننده ماست پروبیوتیک به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود، اما از نظر میانگین نمره افسردگی و نمره کلی کیفیت خواب و زیردامنه های آن تفاوت معنی دار آماری بین دو گروه مشاهده نشد (05/0<P). همچنین حدود سه چهارم افراد در هر دو گروه از مداخله دریافتی رضایت داشتند و تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (05/0<P). از نظر حوادث جانبی در گروه دریافت کننده ماست پروبیوتیک 1 نفر نفخ و در گروه دریافت کننده ماست معمولی 2 نفر نفخ و 2 نفر یبوست را گزارش نمودند.نتیجه گیری: نتایج حاصل این مطالعه نشانگر اثرات مصرف ماست محتوی پروبیوتیک در بهبود اضطراب، استرس و کیفیت زندگی زنان یائسه می باشد، اما برای نتیجه گیری قطعی در این زمینه نیاز به انجام مطالعات بیشتر می باشد.کلیدواژه ها: استرس، اضطراب، افسردگی، کیفیت خواب، کیفیت زندگی، پروبیوتیک.