ارزیابی داپلر شریان افتالمیک مادری، در سه ماهه اول حاملگی در پیشگویی پره اکلامپسی
چکیده
پره‌اکلامپسی یک شرایط Endothelial dysfunction و اسپاسم عروقی گسترده است که پس از هفته بیست بارداری رخ می‌دهد. این بیماری از نظر بالینی با فشار خون بالا و پروتئینوری، با یا بدون ادم پاتولوژیک تعریف می‌شود. پره اکلامپسی عوارض خطرناکی برای جنین و مادر به همراه دارد و تنها درمان قطعی آن ختم بارداری است. درمان‌های دارویی حاضر جهت جلوگیری از بروز عوارض خطرناکی نظیر تشنج و خونریزی مغزی در مادر و نیز آسیب به جنین استفاده می‌شوند. تشخیص زودرس این بیماری می‌تواند امکان شروع سریعتر اقدامات درمانی را فراهم نماید و تاثیر بسزایی در کاهش بروز عوارض بارداری داشته باشد. هدف از این مطالعه، بررسی قدرت تشخیصی سونوگرافی داپلر در سه ماهۀ اول بارداری، برای پیشگویی بروز پره‌اکلامپسی در ماه‌های آتی بارداری می‌باشد.
روش کار و مواد: در این مطالعه گذشته‌نگر، خانم‌های بارداری که در یک بازۀ زمانی مشخص جهت مراقبت‌های بارداری به بیمارستان الزهرا (س) و طالقانی مراجعه کرده بودند و در حد فاصل هفته‌های 11 تا 14 بارداری قرار داشتند توسط همکار پریناتولوژیست معرفی شده و بعد از ارایه‌ی توضیحات کافی و اخذ رضایت آگاهانه وارد مطالعه شده و تحت سونوگرافی کالر داپلر قرار گرفته‌اند. پارامترهای داپلرPeak Systolic velocity (PSV) و End Diastolic Velocity (EDV) و Resistance Index (RI) و Pulsatility Index (PI) و نسبت Systolic Velocity / Diastolic Velocity (S/D) در هردو شریان افتالمیک و همچنین هردو شریان رحمی برای تمامی خانم‌های بارداری که وارد مطالعه شده‌اند ثبت و درج شد. سپس بیمارانی که به سمت پره‌اکلامپسی رفته بودند بر اساس پرونده‌های پزشکی‌شان توسط محقق، شناسائی و داده‌های ثبت شده آنان با داده‌های گروه کنترل مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها: در این مطالعه ۱۶۰ خانم باردار در سه ماهه اول دوره بارداری، وارد مطالعه شده‌اند. بررسی‌های صورت گرفته حاکی از ابتلای ۲۵ نفر از آنها به پره‌اکلامپسی و عدم بروز علایم پره‌اکلامپسی در 135 نفر باقی مانده بود. تغییرات میانگین پارامترهای داپلر در گروه بیمار نسبت به گروه سالم، در شریان افتالمیک، افزایش در PSV و کاهش درPI و RI و EDVو S/D و در شریان رحمی، افزایش در RI و PIو S/D و کاهش در PSV و EDV را نشان داد.
از بین پارامترهای داپلر فوق در افراد مورد مطالعه، تنها پارامترهای PI شریان افتالمیک و همین‌طور S/D و ٍEDV و RI شریان رحمی توانستند پیش‌گویی‌کننده برای بروز پره‌اکلامپسی در ماه‌های انتهایی بارداری باشند. به این صورت که PI کاهش‌یافته در شریان افتالمیک و S/D و RI افزایش یافته و EDV کاهش یافته در شریان رحمی، ریسک فاکتور برای بروز پره‌اکلامپسی شناخته شدند.