ارتقای برنامه مراقبت از بیماران مبتلا به فشار خون بالا در مرکز سلامت الزهرا در شهرستان مرند با رویکرد اقدام پژوهی

Abstract

چکیده فارسی مقدمه: فشارخون بالا يکي از بيماري‌هاي شايع است که منجر به بروز بیماری‌های دیگر و مرگ می‌شود. بنابراین، به مراقبت‌های ارائه‌شده به این بیماران باید توجه بیشتری شود. هدف: ارتقاء برنامه مراقبت از بیماران مبتلا به فشارخون بالا در مرکز سلامت الزهراء شهرستان مرند است. روش کار و مواد: این مطالعه، مطالعه چندروشی بود که قسمت کمی با روش مقطعی و قسمت کیفی با روش اقدام‌پژوهشی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. ابتدا، با استفاده از چک‌لیست، وضعیت مراقبت از بیماران مبتلا به فشارخون بالا در مرکز سلامت ارزیابی شد. سپس، از طریق روش گروه اسمی و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته چالش‌ها و ضعف‌های موجود در فرآیند مراقبت از بیماران فشارخون شناسایی شدند. راهکارها و پیشنهادات جهت ارتقاء فرآیند مراقبت از بیماران مبتلا به فشارخون از طریق بحث گروهی متمرکز شناسایی و با استفاده از ماتریس اولویت‌بندی نهایی شدند. مداخلات نهایی شده در مرکز سلامت اجرا و وضعیت مراقبت با استفاده از چک‌لیست مربوطه ارزیابی شد. از روش تحلیل محتوا برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان پوشش و ارائه خدمات به بیماران مبتلا به فشارخون بر اساس اطلاعات سامانه سیب، 100 درصد است. از تاثیرات مهم مداخله می‌توان به افزایش درصد بیماران شناخته شده در هر دو گروه سنی مرد و زن و همچنین کاهش عدم دریافت خدمات به دلیل مشغله کاری و ... در بین مردان و زنان در طول مداخله اشاره کرد. نتایج قسمت کیفی نیز منجر به شناسایی خدمات ارائه شده به بیماران فشارخون، موانع، مشکلات و تسهیل‌کننده‌ها در ارائه مراقبت از این بیماران شد. همچنین، اولویت‌های اجرا شده شامل تجویز داروهای پایه، فراهم کردن منابع و تجهیزات، برقراری ارتباط با خانواده بیماران، استفاده از سلامت همراه، جلب مشارکت پزشکان، استفاده از آموزش‌های مفید، افزایش مشوق‌های مالی، تقویت مهارت‌های مراقبین سلامت و فعالیت مرکز در ساعات غیر اداری بود. علیرغم زمان کوتاه برای اجرای اولویت¬ها، تاثیرات مثبتی در برخی شاخص¬ها مشاهده گردید. نتیجه‌گیری: با وجود عملکرد نسبتا مناسب مرکز سلامت الزهراء در مراقبت از بیماران مبتلا به فشارخون بالا البته بر اساس اطلاعات ثبت شده در سامانه سیب، فرآیند مراقبت نیازمند ارتقاء می¬باشد اما موانع و مشکلاتی در ارائه خدمات با کیفیت به این بیماران وجود دارد که استفاده از راهکارهای این مطالعه می‌تواند منجر به برطرف شدن آنها گردد.