تعیین فراوانی هایپوناترمی دیررس در نوزادان نارس و سرانجام کوتاه‌مدت آن
Abstract
زایمان زودرس و نارسی نوزاد یکی از مشکلات عمده بهداشتی محسوب می‌شود و از شایع‌ترین علل مرگ‌های نوزادی است. یکی از عوارض مربوط به نوزادان نارس،اختلالات الکترولیتی و هایپوناترمی می‌باشد. تأثیر هایپوناترمی در پیش‌آگهی بیماران نوزادان نارس به‌خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است ولی طبق اطلاعاتی که در دسترس می‌باشد محدودیت رشد در نمونه‌های حیوانی و انسانی گزارش گردیده است. لذا ما در این مطالعه بر آنیم تا نوزادان نارس زیر 34هفته با هایپوناترمی دیررس را مورد بررسی قرار داده و ریسک فاکتورهای دخیل را شناسایی و از نظر پیش‌آگهی این نوزادان را ارزیابی کنیم .
مواد و روش: این مطالعه مقطعی تحلیلی بر روی نوزادان پره‌ترم (کمتر از 34 هفته) می‌باشد که با تشخیص هایپوناترمی بعد از هفته دوم در مرکز آموزشی درمانی الزهرا تبریز بستری گردیده و یا در طی بستری، هایپوناترمی در آن‌ها تشخیص داده‌شده بود. نمونه‌ها در طول یک سال(ازفروردین تا اسفند1398) جمع‌آوری، اطلاعات لازم وارد چک لیست مطالعه گردیده و نوزادان از نظر ریسک فاکتورها مورد ارزیابی قرارگرفته و پیش‌آگهی بیماران تعیین شد .
نتایج: تعداد 186 نوزاد پره ترم زیر 34 هفته تحت بررسی قرار گرفتند. سن حاملگی نوزادان با میانه 30 هفته (چارک اول و سوم = ۲۹ - ۳۲) بود. جنسیت این نوزادان (3/54 درصد) پسر و (6/45 درصد) دختر بود. نوع زایمان در بیشتر موارد سزارین بود (7/60 درصد). نوع تغذیه اغلب با شیر مادر بود (1/68درصد). هایپوناترمی دیررس در۵۰ نوزاد (8/26درصد)در این مطالعه وجود داشت. سن حاملگی درگروه بدون هایپوناترمی با میانه 31 هفته (چارک اول و سوم =30-33 ) و در گروه با هایپوناترمی با میانه 29 هفته( چارک اول و سوم =28-30) بود که به طورمعنی‌داری در گروه با هایپوناترمی کمتر از گروه کنترل بود (001/0 =P). هرچند دو گروه از نظر توزیع جنسی تفاوت معنی‌داری نداشتند. میزان وزن هنگام تولد در گروه هایپوناترمی با میانه 1800گرم( 1325-2150) به‌طورمعنی‌داری کمتر از گروه کنترل با میانه1110گرم (890 -1450) بود (001/0 =P).در آنالیز چندمتغیری با کنترل عوامل مخدوشگر،صرفاً وزن پایین در زمان تولد و مصرف دوز بالاتر استروئید پره ناتال و همچنین متناسب نبودن وزن نوزاد نسبت به سن حاملگی هرکدام به‌طور مستقل پیش‌بینی کننده بروز هایپوناترمی دیررس در نوزادان پره‌ترم می‌باشند. در ارتباط پیش‌آگهی بیماران با هایپوناترمی دیررس در نوزادان پره‌ترم نتایج نشان داد که وجود هایپوناترمی دیررس در نوزادان پره‌ترم با بروز استئوپنی رابطه معنی‌دار داشت،به‌طوری‌که وجود هایپوناترمی احتمال بروز استئوپنی را تا 2 برابر افزایش می‌دهد. در ارتباط پیش‌آگهی بیماران با هایپوناترمی دیررس طول کشیده (بیش از 7 روز) در مقایسه با هایپوناترمی کوتاه‌مدت یا بدون هایپوناترمی در نوزادان پره‌ترم نتایج نشان دادکه وجود هایپوناترمی دیررس طول کشیده در نوزادان پره‌ترم با بروزBPD، استئوپنی ،ROP و رتینوپاتی با نیاز به لیزر، رابطه معنی‌دار داشت. لیکن ارتباط معنی‌داری بین وجود هایپوناترمی دیررس طول کشیده در نوزادان پره‌ترم با PVL، رتینوپاتی با نیاز به تزریق، مدت بستری در بیمارستان و مورتالیتی داخل بیمارستانی یافت نشد.