بررسی مقایسه‌ای روش‌های عینی و ذهنی تناسب ابعاد صندلی کلاس درس و نقش آن¬ها در بروز عوارض اسکلتی- عضلانی
Abstract
مقدمه و هدف: آمار فزاینده اختلالات اسکلتی- عضلانی در میان گروه‌ها و قشرهای مختلف، بویژه کودکان و نوجوانان در سنین مدرسه، حاکی از شرایط نامناسب ارگونومیکی و عدم تناسب محصولات با آنها می‌باشد.
تاکنون مطالعه‌ای در ارتباط با بررسی بروز عوارض اسکلتی- عضلانی در بین دانش‌آموزان و طراحی صندلی کلاس درس با استفاده از دو روش عینی و ذهنی در کنار هم صورت نگرفته است و هنوز مشخص نبود که کدامیک از این روش‌ها دقت بیشتری در پیشگویی بروز عوارض اسکلتی-عضلانی دارند. هدف مطالعه حاضر مقایسه دو روش عینی و ذهنی با هم بود و ارتباط آنها با بروز عوارض اسکلتی-عضلانی مشخص شد.
مواد و روش ها: جمعیت هدف شامل 480 نفر دانش‌آموزان مقاطع اول تا ششم شهر تبریز بود. در هر منطقه 4 مدرسه، 2 مدرسه پسرانه (1 مدرسه دولتی و 1 مدرسه غیرانتفاعی) و 2 مدرسه دخترانه (1 مدرسه دولتی و 1 مدرسه غیرانتفاعی) انتخاب از هر مقطع تحصیلی 4 دانش‌آموز به صورت تصادفی ساده انتخاب و اقدام به جمع‌آوری اطلاعات گرديد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسشنامه بررسی عوارض اسکلتی-عضلانی نوردیک و چک لیست مشخصات میز و صندلی برای ارزیابی ذهنی بود.
یافته¬ها: در ارزیابی به روش عینی عدم تناسب ارتفاع صندلی و ارتفاع میز با ابعاد آنتروپومتریکی دانش‌آموزان مشاهده شد. در ارزیابی به روش ذهنی نیز در همه ابعاد میز و صندلی میزان درصد تناسب خیلی بیشتر از درصد عدم تناسب بود. در ارزیابی عینی ارتفاع صندلی و ارتفاع میز با درد در تمامی نواحی بدن بجز مچ دست رابطه معنی¬داری مشاهده شد (005/0> P). بدین صورت که دو روش عینی و ذهنی هیچ تطابق و تناسب باهم ندارد و نمی‌توان بجای هم در پژوهش‌ها استفاده کرد.
نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که دو روش عینی و ذهنی ارتباط خیلی کم و ضعیفی با هم داشتند.