تدوین بسته سیاستی برای پیشگیری و مدیریت فشارخون بالا با رویکرد تعیین گرهای اجتماعی سلامت
چکیده
مقدمه: فشارخون بالا یکی از چالشهای بهداشت عمومی است. طیف وسیعی از عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیستمحیطی، بهعنوان تعیین گرهای اجتماعی سلامت بر آن مؤثرند. این مطالعه باهدف تدوین بسته سیاستی برای پیشگیری و مدیریت فشارخون بالا با رویکرد تعیین گرهای اجتماعی سلامت انجام گردید.
روش کار: این پژوهش با استفاده از چند روش، در طی 4 مرحله انجام شد. در ابتدا برای بررسی سیاستهای اجراشده در حوزه تعیین گرهای اجتماعی سلامت در پیشگیری از فشارخون بالا، مرور نظاممند انجام شد. سپس با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته، ديدگاه خبرگان درزمینه سیاستها و راهکارهای پیشگیری و مدیریت فشارخون بالا موردبررسی قرار گرفت. درگام سوم با استفاده از نتایج دو مرحله قبل، طی برگزاری پنل، بسته سیاستی اولیه تدوین شد. نهایتاً جهت اعتبار سنجی و نهایی سازی بسته سیاستی، از تکنیک دلفی سیاستی استفاده گردید.
یافتهها: طبق نتایج مرور نظاممند، 18 مقاله وارد مطالعه شدند. نتایج این بخش، بر مداخلات، در چهار حیطه تعیین گر غذا، خدمات سلامت، حمایت اجتماعی و اعتیاد اشاره داشت. مداخلات شامل برنامه¬های آموزشی، تعامل با صنایع غذایی، مراقبت مبتنی بر تیم، نظارت و بازخورد، استفاده از سیاستهای تشویقی، تنبیهی و سیاستهای بدون دود بود. نتایج حاصل از مطالعه کیفی، در 10 حیطه، 14 درونمایه اصلی و 99 درونمایه فرعی دستهبندی شدند. حیطه¬¬ها شامل تعیین گرهای اجتماعی سلامت و درونمایههای اصلی و فرعی شامل سیاستها و مداخلات مؤثر بودند. نهایتاً گزینه¬های سیاستی حاصل از اجرای پنل خبرگان و دلفی سیاستی، 13 گزینه بود.
نتیجهگیری: طبق یافته¬های مطالعه، مداخلات مرتبط با تعیین گر غذا و سیاستهای کاهش مصرف نمک، به دلیل تأثیر مستقیم بر فشارخون از اولویت برخوردار بودند. پس از آن سیاستهای بدون دود ارجحیت داشت. سایر گزینههای سیاستی، به دلیل تأثیرات آنها بر کیفیت زندگی و متعاقباً بر فشارخون، در اولویتهای بعدی قرار گرفتند. ضروری است وزارتخانههای متولی در اجرای این سیاستها، با هم همکاری داشته باشند.
کلمات کلیدی: پرفشاری خون، تعیین گرهای اجتماعی سلامت، سیاست، پیشگیری