بررسی ارزش تشخیصی غلظت بزاقی پارامترهاي شیمیایی نارسایی کلیه در بیماران دیالیزي
چکیده
نارسایی مزمن کلیه (CRF) از جمله معضلات مهم بهداشتی تلقی می‌شود که در اثر بیماري‌هايی مانند دیابت، پرفشاري خون، اوروپاتی انسدادي، اختلالات کیستیک اکتسابی و مادرزادي کلیه، گلومرولونفریت، عفونت‌هاي دستگاه ادراري و واسکولیت‌ها بوجود می‌آید. مبتلایان به نارسایی کلیه در صورت تبدیل به بیماري مرحله انتهایی کلیه (ESRD) نیازمند دریافت پیوند کلیه جهت درمان قطعی می‌باشند. بیماران مذکور، معمولاً بصورت دوره‌اي تحت بررسی از نظر فاکتورهاي عملکردي کلیوي مانند BUN و کراتینین و شاخص‌هاي متابولیک مانند کلسیم و فسفر و آلکالن‌فسفاتاز و پاراتورمون قرار می‌گیرند. از آنجایی که این بررسی‌ها، نیازمند گرفتن نمونه خون بیماران می‌باشد، اقدامی نسبتاً تهاجمی بوده و سبب ناراحتی و مشکلاتی براي بیماران می‌گردد. در این زمینه درصورتی که بتوان از روش‌هاي جایگزین که کمتر تهاجمی هستند، استفاده نمود، می‌توان سبب بهبود شرایط عاطفی و روانشناختی بیماران بخصوص کودکان گردید. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط پارامترهاي بیوشیمیایی سرم و بزاق قبل از دیالیز در بیماران با نارسایی مزمن کلیه می باشد.
روش‌ها: در این مطالعه توصیفی– تحلیلی مقطعی به تعداد 40 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن کلیوي تحت همودیالیز انتخاب و وارد مطالعه شدند و تحت نمونه‌گیري سرمی جهت سنجش سطح سرمی شاخص‌هاي BUN، کراتینین، کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز قرارگرفتند و به صورت همزمان از آن‌ها حداقل به میزان 3 سی‌سی بزاق گرفته شد و همان شاخص‌ها در نمونه بزاقی نیز بررسی شدند. بیماران مبتلا به اختلالات غدد بزاقی و اختلالات سیستمیک از مطالعه خارج شدند. کلیه اندازه‌گیري‌ها در فاز پیش از انجام همودیالیز بوده و نتایج حاصل از اندازه‌گیری‌ها با نرم افزار SPSS مورد ارزیابی و آنالیز قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از بین پارامترهای بیوشیمایی بزاق و سرم ( اوره، کراتینین، کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز سرمی و بزاقی)، تنها بین اوره و کراتینین سرم و بزاق ارتباط معنی‌داری وجود دارد. هچنین آنالیز پارامترهای بیوشیمایی در افراد نرمال نیز نشان داد که بین سطوح بزاق و سرمی اوره و کراتینین ارتباط معنی داری وجود دارد.