بررسی اثر لیزر درمانی کم توان فراجمجمه ای و محیط غنی شده بر رفتار شبه افسردگی و شبه اضطرابی ناشی از استرس صوتی مزمن در موش کوچک آزمایشگاهی
Abstract
در بين عوامل استرس زا، آلودگي صوتي به عنوان يك استرس محيطي شايع شناخته شده و منجر به بروز مشکلات روانی از جمله افسردگی می گردد. با وجود موثر بودن درمان دارویی در افسردگی، معمولا اثر بخشی دارو با تاخیر و دارای عوارض جانبی است. بنابراین نیاز بیشتری به روش درمانی غیر دارویی و موثر وجود دارد. لیزر کم توان و محیط غنی شده به عنوان روش های غير تهاجمي، غير دارويي و بدون عوارض در درمان بعضی از اختلالات عاطفی مرتبط با استرس مانند افسردگی و اضطراب شناخته شده اند. در صورت موثر بودن و مثبت بودن نتایج هم افزایی این دو روش در درمان افسردگی، می توانند به عنوان جایگزینی مناسب برای درمان دارویی برای اختلالات عصبی پیشنهاد شوند.
مواد و روش کار : در مطالعه حاضر 70 موش سوری نر بالغ در محدوده وزنی 30-25 گرم به 5 گروه 14 تایی شامل گروه های 1) کنترل (قفس معمولی + شم لیزر)، 2) استرس صوتی (استرس صوتی + قفس معمولی + شم لیزر)، 3) لیزر (استرس صوتی + قفس معمولی + لیزر مادون قرمز فرا جمجمه ای) ،4) محیط غنی شده (استرس صوتی + محیط غنی شده + شم لیزر)، 5) لیزر + محیط غنی شده (استرس صوتی + لیزر مادون قرمز فرا جمجمه ای + محیط غنی شده) تقسیم شدند. حیوانات در شرایط کنترل شده (به منظور تطابق با محیط آزمایشگاه) از نظر نور (12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی) و دمای محیط 22- 20 درجه سانتی گراد و رطوبت مناسب در اتاق حیوانات بدون هیچ گونه محدودیت آب و غذا نگهداری شدند . استرس صوتی 110 دسی بل روزانه به مدت 4 ساعت برای 14 روز متوالی بر روی موش ها القا شد. دراین مطالعه برای اولین بار با استفاده از تابش پرتو های لیزر کم توان با طول موج مادون قرمز ( nm810) با توان خروجی mw200 ، در چگالی انرژی J/cm2 8 و محیط غنی شده، میزان پاسخ و میزان اثرات ضد افسردگی و ضد اضطرابی تحریک نوری و محیط غنی شده به صورت ترکیبی و مجزا بر روی مغز موش های آزمایشگاهی نژاد BALB/c که در مجاورت استرس صوتی مزمن قرار گرفته اند بررسی شد. پس از آخرین جلسه ی تابش استرس صوتی تمامی حیوانات تحت تست های رفتاری ماز مرتفع بعلاوه ای شکل (EPM) و تست میدان باز (OFT) برای سنجش رفتارهای اضطرابی و تست شنای اجباری (FST) برای سنجش رفتارهای افسردگی قرار گرفتند. و همچنین میزان مقادیر BDNF ، TrkB ، CREB و p-CREB ناحیه هیپوکمپ مغز حیوانات اندازه گیری شد.
یافته ها: استرس صوتی منجر به القای رفتارهای شبه اضطرابی و شبه افسردگی در موش گردید و همچنین تست های مولکولی کاهش سطح BDNF ، TrkB و p-CREB/CREB در ناحیه هیپوکمپ مغز و همچنین افزایش کورتیکوسترون خون را نشان دادند. در حالی که درمان با لیزر کم توان و غنی سازی محیطی به صورت ترکیبی و مجزا باعث بازگشت این آسیب ها به حالت عادی شد.