فرآیند مدیریت درد توسط بیماران مبتلا به سرطان و ارائه مدل

Abstract

چکیده: مقدمه: درد سرطان یکی از علایمی است که تمامی جنبه های زندگی فرد را مختل کرده و باعث کاهش کیفیت زندگی می گردد. رفتارهای خودمدیریتی درد در بیماران می تواند پیامدهای مربوط به بیمار و سیستم بهداشتی را بهبود بخشد. تاکنون نظریه یا مدل اختصاصی برای مدیریت درد توسط بیماران مبتلا به سرطان ارائه نگردیده است. بنابراین ابتدا فرآیند مدیریت درد توسط بیمارات مبتلا به سرطان مشخص و سپس مدل کاربردی و مناسب برای آن طراحی شد. روش کار: پژوهش حاضر با رویکرد تئوری زمینه ای در بین سال های 1398-1400 انجام گردید. در مرحله اول مطالعه، با به کارگیری رویکرد تئوری زمینه ای، فرایند مدیریت درد توسط بیماران مبتلا به سرطان با 17 بیمار مبتلا به سرطان، 2 نفر همراه بیمار، 1 پزشک و 2 پرستار مورد بررسی قرار گرفت. پس از شناسایی نظریه زمینه ای مدیریت درد توسط بیماران مبتلا به سرطان با استفاده از رویکرد تحلیلی اشتراوس و کوربین (2015)، با استفاده از راهبرد ساخت نظریه Wlaker و Avant مدل کاربردی طراحی و ارائه گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که دغدغه اصلی بیماران مبتلا به سرطان "رنج درد مداوم" بود. عوامل زمینه ای ایجادگر این نگرانی اصلی در بیماران شامل " منشا الهی درد"، "ادراکات حسی درد"، "مسبب های چندگانه فزاینده درد" و "بازدارنده های تسکین درد" بودند. بیماران از متغیر مرکزی "تلاش پیگیر تردیدآمیز تسکین درد" در مقابله با دغدغه اصلی استفاده می کردند که گاهی منجر به تداوم زندگی عادی و در اغلب اوقات به دلیل نقص این راهبردها به روان رنجوری، احساس بی ارزش بودن و آشفتگی در حیات ختم می شد. این متغیر مرکزی به عنوان مفهوم مرکزی طراحی مدل تجویزی انتخاب و در کنار مفاهیم متاپارادیمیک انسان، سلامتی، پرستاری و محیط به عنوان چارچوب مفهومی مدل کاربردی انتخاب و سپس مدل " حمایت همه جانبه خودمدیریتی درد بیماران مبتلا به سرلان طراحی و ارائه گردید. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به سرطان در مواجهه با رنج درد مداوم، با به کارگیزی استراتژی های مختلف تحت عنوان تلاش پیگیر تردید آمیز تسکین درد درصدد مدیریت دردهای خود بر می آیند. جهت ارئه مدلی بالینی و کاربردی در جهت ارتقاء خودمدیریتی درد در این چمعیت، مدل کاربردی حمایت همه جانبه خودمدیریتی درد بیماران مبتلا به سرطان طراحی گردید. بر طبق این مدل، ارتقاء مهارت های خود مدیریتی درد در بیماران، توانمندسازی پزشکان و پرستاران و بهبود ساختار سازمانی جهت مدیریت موثر درد در بیماران مبتلا به سرطان مورد نیاز است.