اثرات عصاره متانولی ماروبیوم ولگار بر روی انفارکتوس قلبی ناشی از ایزوپروترنول در موش صحرایی

Abstract

مقدمه: ماروبیوم ولگار (Marrubium vulgare) گیاهی علفی از خانواده ی لامیاسه (Lamiaceae) می باشد. این گیاه کاربردهای سنتی فراوانی دارد ازجمله ضددیابت، ضد عفونت و ضدسرفه. درضمن اثرات ضدالتهاب، ضد فشارخون و آنتی اکسیدان آن شناخته شده است. هدف: این مطالعه جهت بررسی اثرات محافظت قلبی عصاره ی متانولی ماروبیوم ولگار بر روی انفارکتوس قلبی ناشی از ایزوپروترنول در موش صحرایی انجام یافته است. روش كار و مواد: عصاره گیری از اندام هوایی گیاه با روش ماسراسیون انجام یافت و محتوای کمی فنول و فلاونوئید آن اندازه گیری شد. جهت تعیین مقدار میزان ماروبیین (Marrubiin) بعنوان ماده مؤثره ی اصلی گیاه از روش کروماتوگرافی لایه ی نازک با کارایی بالا با دستگاه CAMAG HPTLC Scanner استفاده شد. تست 1,1-دی فنیل-2-پیکریل-هیدرازیل (DPPH test) با استاندارد کرستین برای بررسی ظرفیت آنتی اکسیدان گیاه انجام شد. موشهای ویستار نر به شش گروه شامل کنترل، شم، ایزوپروترنول و گروههای درمان 10، 20 و 40 mg/kg عصاره تقسیم شدند. ایزوپروترنول زیرجلدی با دوز 100 mg/kg روزانه بمدت دو رو متوالی جهت القای انفارکتوس قلبی استفاده شد. در روز سوم حیوانات جراحی شدند، پارامترهای همودینامیک اندازه گیری شد و سپس نمونه های خون و بافت قلب جمع آوری شده و برای آنالیز بیو شیمیایی بکارگرفته شدند. يافته ها: محتوای فنول و فلاونوئید گیاه بترتیب معادل 60.4 mg گالیک اسید و 12.05 mg کرستین محاسبه شد و میزان ماروبیین عصاره 156 mg بدست آمد. غلظت کاهندگی 50% (RC50) عصاره و کرستین بترتیب 8.24 و 3 µg/ml بدست آمد. تزریق ایزوپروترنول موجب تغییر الگو و پارامترهای الکتروکاردیوگرافی از جمله کاهش شدید R-amplitudeو افزایش ST-Segment شد. تمام دوزهای عصاره باعث برگشت این تغییرات شد (p<0.001). در گروه ایزوپروترنول هیپرتروفی، نکروز و فیبروز شدید بافت قلب، کاهش فشار متوسط شریانی (MAP) و قدرت انقباض (LVdP/dtmax) و استراحت (LVdP/dtmin) بطن چپ، و افزایش فشار انتهای دیاستولی بطن چپ (LVEDP) مشاهده شد. تمامی این پارامترها قویا در گروههای با درمان باعصاره بهبود یافتند. درمان باعصاره (10 mg/kg) باعث افزایش قابل توجه (p<0.001) LVdP/dtmax از 309±2750 در گروه ایزوپروترنول به 377±5391 mmHg/sec شد. درمان باعصاره (mg/kg 40) باعث کاهش LVEDP افزایش یافته از 1.2±19 mmHg به یک میزان نرمال برابر 1.7±6.4 (p<0.001) و همچنین کاهش نسبت وزن قلب به وزن بدن از 0.05±4.14 به 0.08±3.48 (p<0.001) شد. درمان با عصاره موجب کاهش 50-65 درصد پراکسیداسیون لیپیدی با کاهش میزان مالون دی آلدهید سرم و عضله ی قلب در مقایسه با گروه ایزوپروترنول شد (p<0.001). در گروههای درمان با دوزهای 10، 20 و 40 mg/kg از عصاره سطح سرمی کراتین کیناز MB بترتیب 55.4، 52.2 و 69 % کاهش یافت (p<0.001). از سوی دیگر درمان با ماروبیوم ولگار قویا مانع از بروز پاسخهای پیش التهابی شد. یکی شواهد این مورد کاهش معنی دار (p<0.001) در میزان فعالیت آنزیم میلوپراکسیداز در بافت قلب از 130.98±4605.2 mU/g در گروه ایزوپروترنول به 303±2946.93 در گروه درمان با دوز 40 mg/kg عصاره می باشد. همچنین سطح سرمی TNF-α بعد از درمان با 10 mg/kg عصاره از 27.8±406.15 pg/ml در گروه ایزوپروترنول به 12.2±100 کاهش یافت (p<0.001). به علاوه میزان نوتروفیل های خون محیطی که بعد از تزریق ایزوپروترنول شدیدا افزایش یافته بود (p<0.001) در همه ی گروههای درمان کاهش قابل توجهی داشت (p<0.001). نتيجه گيري: نتایج این مطالعه نشان داد ماروبیوم ولگار اثرات محافظتی قوی روی انفارکتوس قلبی به دلیل فعالیت آنتی اکسیدانی قوی و مهار پاسخهای التهابی اعمال میکند.