مقایسه دقت تصویر پری اپیکال دیجیتال تفریقی و تصویر پانورامیک دیجیتال تفریقی در تشخیص پوسیدگی راجعه شبیه سازی شده در سه ماده ترمیمی مستقیم هم رنگ دندان

Abstract

هدف: با توجه به اهمیت دفعات تصویربرداری در سیستم های رادیوگرافی جهت تشخیص ضایعات پوسیدگی راجعه، هدف از مطالعه حاضر مقایسه رادیوگرافي پانورامیک دیجیتال تفریقي با رادیوگرافي پري اپیکال دیجیتال تفریقي در تشخیص ضایعات پوسیدگي راجعه شبیه سازي شده مارژین ژنژیوالی ترمیم¬هاي کلاس دو در سه نوع ماده ترمیمي مستقیم با بیس رزینی و رادیواپسیته متفاوت به صورت آزمایشگاهی بود.

روش کار: در مطالعه آزمایشگاهی حاضر، شش دندان مولر انسانی سالم و بدون ترمیم قبلی و پوسیدگی، کشیده شده¬ به دلیل مشکلات پریودنتال، انتخاب و در آکریل مانت گردید. حفرات کلاس دو به صورت باکس ساده (simple box) در مزیال و دیستال دندان¬ها و با ابعاد مشابه تهیه و دندان ها براساس نوع ماده ترمیمی به کار رفته به سه گروه دوتایی به شرح زیر تقسیم شدند: 1- کامپوزیت Tetric N Ceram، 2- کامپوزیت Z350 و 3- گلاس آینومر اصلاح شده با رزین GC Gold label light cured universal restorative. تصاویر رادیوگرافی¬های اولیه و رفرنس (mask) پانورامیک دیجیتال و پری اپیکال دیجیتال تهیه شد. شبیه سازی پوسیدگی راجعه در مارژین ژنژیوالی ترمیم با استفاده از فرز الماسی سوزنی با ابعاد ضخامت قطر یک میلی متری انتهایی سر فرز در جهت باکولینگوالی و یک میلی¬متر طول فرز در جهت مزیودیستالی انجام گرفت و تصاویر پانورامیک دیجیتال و پری اپیکال دیجیتال تهیه شد. مرحله به مرحله، با افزایش عرض تراش جهت شبیه سازی پوسیدگی راجعه با ابعاد مذکور در جهت باکولینگوالی تصاویر رادیوگرافی پانورامیک دیجیتال و پری اپیکال دیجیتال تکرار گردید. با مشاهده ضایعه شبه پوسیدگی راجعه در رادیوگرافی ها تصویربرداری متوقف و سابترکشن بر روی تصاویر به دست آمده (پانورامیک و پری اپیکال دیجیتال) انجام گرفت. تصاویر تفریقی حاصل، از جهت تشخیص پوسیدگی توسط دو مشاهده گر مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر روش تصویر برداری و نوع ماده ترمیمی بر تعداد عکس برداری توسط آزمون کروسکال والیس و آزمون تعقیبی یومان ویتنی در سطح معنی داری 05/0 < p مورد آنالیز قرار گرفت.

نتایج: بدون در نظر گرفتن نوع ماده ترمیمی، میزان عرض تراش جهت شبیه سازی پوسیدگی راجعه در تصویربرداری پری اپیکال دیجیتال تفریقی 5/6 برابر قطر سر فرز بود در حالی که این مقدار در تصویر برداری پانورامیک دیجیتال تفریقی 10 برابر بود.کمترین و بیشترین میزان تراش لازم جهت ایجاد پوسیدگی راجعه، بدون در نظر گرفتن روش تصویربرداری، به ترتیب در مواد ترمیمی Tetric N-Ceram composite resin و Resin Modified Glass Ionomerمشاهده شد که به ترتیب برابر با 5/7 و 5/8 برابر قطرسر فرز بود. براساس نتایج آزمون کروسکال والیس اثر نوع و رادیواپسیته ماده ترمیمی بر دفعات تصویر برداری در بین گروه¬های مورد مطالعه از نظر آماری معنی دار نبود (28/0 = p)، ولی اثر تکنیک تصویربرداری بر دفعات تصویر برداری از نظر آماری معنی دار بود (001/0 < p). نتیجه گیری : دقت تصویر پری اپیکال دیجیتال تفریقی در تشخیص پوسیدگی راجعه شبیه سازی شده برای هر سه ماده ترمیمی مورد استفاده در این مطالعه بیشتر از تصویر پانورامیک دیجیتال تفریقی بود. تفاوت قدرت تشخیصی دو روش تصویربرداری در مواد ترمیمی با رادیواپسیته پایین تر (گلاس آینومر اصلاح شده با رزین) در مقایسه با مواد با رایواپسیته بالاتر(Tetric N Ceram و Z350) کمتر بود. درنتیجه، تشخیص ضایعات پوسیدگی راجعه شبیه سازی شده در نمونه های دارای مواد ترمیمی با رادیواپسیته بیشتر زودتر از نمونه های دارای مواد ترمیمی با رادیواپسیته کمتر صورت می پذیرد. تفاوت بین گلاس آینومر اصلاح شده با رزین باکامپوزیت Tetric N Ceram و با کامپوزیت Z350 از جهت دفعات تصویربرداری معنی دار نبود.