تدوین برنامه سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان ایرانی
Abstract
چکیده
مقدمه: کشورهای مختلف دنیا برای سنجش و ارتقای صلاحیت رانندگی در سالمندان، سیاست ها و چارچوب-های مشخصی دارند. لذا پایان نامه حاضر با هدف مرور گسترده فرآیند ها، مدل ها و سیاست های سنجش صلاحیت و ارتقای رانندگی در دنیا و ارائه یک برنامه جهت سنجش صلاحیت رانندگان سالمند ایرانی با استفاده از نظر خبرگان انجام گردید.
روش کار: ابتدا با انجام مرور گسترده، تجارب کشورهای مختلف در سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان بررسی شد، سپس با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته نظرات 16 نفر از خبرگان بررسی گردید. سپس با استفاده از نتایج مراحل قبل (مرور متون و مصاحبه با خبرگان) و مشورت با افراد صاحبنظر، چارچوب اولیه طراحی شد. در مرحله آخر نیز برای ارزیابی اعتبار چارچوب طراحی شده، روش دلفی مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: در نهایت 24 مطالعه از تجربیات کشورهای دیگر بررسی شد و بعد از انجام مصاحبه با متخصصان و جلسات پنل خبرگان، برنامه سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان ایرانی تدوین گردید. طبق مرور متون آزمون بینایی اصلی ترین آیتم قضاوت در مورد صلاحیت رانندگی سالمندان بود. تمدید حضوری، پستی و آنلاین گواهینامه بیشترین شیوه تمدید بودند. پزشکان عمومی به عنوان اصلی ترین مجریان انجام فرآیند سنجش تناسب رانندگی بودند. تقریبا در تمامی گزارش ها و مقالات سیاست هایی در مورد توانمند سازی راننده سالمند وجود داشت. در آخر برنامه تدوین شده از 9 قسمت عمده شامل سن مبنای رانندگان سالمند، آیتم های سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان، روش های تمدید گواهینامه، مدت اعتبار گواهینامه، تعلیق موقتی یا تبدیل گواهینامه به گواهینامه مشروط در رانندگان سالمند، سیاستگذار، متولی اجرا و مجریان فرآیند تمدید گواهینامه رانندگی، سیاست های حمایتی و توانمندسازی رانندگان سالمند تشکیل شده است.
نتیجه گیری: برنامه طراحی شده در مطالعه حاضر می تواند به عنوان یک راهنما برای سیاستگذاران و ذی نفعان حوادث ترافیکی در ایران جهت افزایش اثربخشی سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان مورد استفاده قرار گیرد و زمینه را برای افزایش ایمنی رانندگان سالمند و در سطح وسیع تر ایمنی جامعه را ارتقا دهد.