تحلیل سیاست توسعه مرکز تخصصی توسعه دانش مرتبط با حوادث ترافیکی و جاده ای
Abstract
چکیده
مقدمه: سیاست " توسعه مرکز تخصصی توسعه دانش مرتبط با حوادث ترافیکی و جاده ای " حدود 6 سال است که در مرحله اجرایی قرار دارد که براساس نتایج مرور متون و تجارب محققین تا کنون این سیاست به شیوه علمی و با استفاده از مدل¬های رایج تحلیل سیاست مورد تحلیل و وارسی قرار نگرفته است، از اینرو هدف مطالعه حاضر، تحلیل و ارزیابی سیاست توسعه مرکز تخصصی توسعه دانش مرتبط با حوادث ترافیکی و جاده ای با استفاده از رویکردهای علمی و اصولی است.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع مطالعه کیفی با رویکرد مطالعه موردی می باشد که با هدف تحلیل سیاست " توسعه مرکز تخصصی توسعه دانش مرتبط با حوادث ترافیکی و جاده ای" انجام شده است. برای تحلیل سیاست ها از مدل "Policy Triangle Framework" استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از مرور متون، تحلیل اسناد و مستندات موجود و مصاحبه های نیمه ساختار یافته با ذینفعان و صاحبنظران استفاده شد. شرکت کنندگان اصلی مطالعه حاضر مسئولین، ذینفعان، صاحبنظران و افراد مطلع در زمینه این سیاست در سطح ملی و استانی بود. افراد به روش مبتنی بر هدف انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها از تحلیل محتوای قراردادی (Conventional Content- Analysis) استفاده شد.
نتایج: یافته های این مطالعه در قالب چهار بخش زمینه، محتوا، ذینفعان و فرآیند حاصل شد. در بخش زمینه، نقش سیاست های نظام سلامت در حوادث ترافیکی، بار اقتصادی حوادث ترافیکی، فرهنگ ترافیک و مداخلات اجتماعی شناسایی شدند که مهم ترین نتیجه، در بخش بار اقتصادی حوادث ترافیکی و جاده ای بود که اشاره به لطمه اقتصادی بسیار بالای حوادث ترافیکی به دولت و نظام سلامت دارد که این سیاست، نقش بسزایی در برطرف شدن این مشکل داشته است. در بخش محتوا، مهم ترین هدف شناسایی شده این سیاست است. در بخش تحلیل ذینفعان، اصلی ترین یافته، انگیزه غیرمالی تمامی ذینفعان و عوامل دخیل در این سیاست است. البته تمامی ذینفعان نیز تاثیر آشکار، آگاهانه و مثبت داشتند که این نیز یکی از نتایج این مطالعه بود. در انتها، در بخش فرآیند، در قالب دستورکارگذاری، برای جریان مشکل، بار زیاد ناشی از حوادث ترافیکی و نبود آموزش های تخصصی در حوزه حوادث ترافیکی شناسایی شدند. برای روند سیاست نیز اجرای طرح تحول در حوزه آموزش، تجارب و فعالیت های مراکز تحقیقاتی و تعهد سیاسی بالا برای کاهش حوادث ترافیکی حاصل گردید. در انتها برای روند های سیاسی، روی کار آمدن حمایت دولت، حمایت وزارت بهداشت از کاهش حوادث ترافیکی و وجود یا حمایت صاحب نظران یا افراد تاثیرگذار در دانشگاه های علوم پزشکی از نتایج این مطالعه بود. در قالب ارزشیابی سیاست، مهم ترین نقطه ضعف و چالش این سیاست، مشکلات اقتصادی و وابسته به فرد بودن حاصل گردید. از مهم ترین نتایج در بخش نقاط قوت، حمایت مسئولین وقت و استفاده از خرد جمعی متخصصین در این سیاست، مورد توجه بودند. مهم ترین دستاورد این سیاست نیز، ایجاد تفکر ایمنی و نقش آفرینی در سیاست های کلان کشور است.
نتیجه گیری: براساس نتایج مرور متون و تجارب و نتایج محققین، برای اولین بار، سیاست توسعه مرکز تخصصی توسعه دانش مرتبط با حوادث ترافیکی و جاده ای به روش علمی در این مطالعه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج، یافته ها و اطلاعات خوبی که از این مطالعه فراهم گردید، میتواند مورد استفاده مسئولین، ذینفعان، سیاست گذاران و متولیان این حوزه، برای ارتقاء و توسعه این سیاست و سیاست های بعدی قرار گیرد.