بررسی ترکیبات شیمیایی گیاه Zeravschania aucheri (Boiss.) Pimenov
Abstract
مقدمه: گونه های جنس Peucedanum ( در طبقه بندی جدید Zeravschania ) در طب سنتی کاربرد وسیعی دارند. با توجه به ارتباط بین ترکیبات شیمیایی موجود در گیاهان و اثرات مشاهده شده از آن ها، ضرورت بررسی و شناسایی ترکیبات موثره گیاهان بسیار زیاد است.
هدف: با توجه به وجود ترکیبات متنوع با اثرات فارماکولوژیک مختلف در این جنس و مطالعات خیلی محدود روی فیتوشیمی گونه Zeravschania aucheri، این گیاه جهت بررسی فیتوشیمیایی و تعیین فعالیت آنتی اکسیدانی انتخاب شد.
مواد و روش کار: عصاره گیری از اندام هوایی گیاه با روش سوکسله، توسط حلال های ان-هگزان، کلروفرم و متانول انجام گرفت و سپس حلال انها توسط دستگاه اواپراتور تبخیر شد. عصاره متانولی توسط روشهای مختلف استخراج حلال به حلال و کروماتوگرافی (کروماتوگرافی ستونی و HPLC) فراکسیونه و جداسازی گردید که در نهایت یک ماده خالص توسط NMR شناسایی شد. روغنهای فرار از دو نمونه پودر گیاه تازه و گیاه یکسال خشک شده به روش تقطیر با آب جمع آوری و محتوای آنها به وسیله دستگاه GC-MS آنالیز و مقایسه شدند. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ی متانولی با روش DPPH ارزیابی گردید.
نتایج: از فراکسیون ان-بوتانولی عصاره ی متانولی این گیاه یک ترکیب فلاونوییدی شناسایی گردید. آنالیز روغنهای فرار پودر گیاه تازه و گیاه یکسال خشک شده بترتیب منجر به شناسایی 40 و 19 ترکیب شدند. ترکیبات ژرماکرون D و تیمول متیل اتر اجزای اصلی اسانس گیاه تازه و ترکیبات ژرماکرون D و هگزاهیدروفارنزیل استون اجزا اصلی اسانس گیاه یکسال خشک شده بودند. عصاره تام متانولی مقدار IC50، 0٫07± 52٫961 میکروگرم درمیلی لیتر را نشان داد.
بحث و نتیجهگیری: مطالعه فیتوشیمیایی گیاه Zeravschania aucheri حضور یک ترکیب فلاونوییدی را نشان داد. همچنین بررسی ها نشان داد این گیاه اثر آنتی اکسیدانی خوبی دارد. ترکیب عمده اسانس گیاه ماده ژرماکرون D است.