نشانه های دردناک آندومتریوزیس و ارتباط آن با کیفیت زندگی زنان مراجعه‌کننده به مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1398

Abstract

چکیده: مقدمه: آندومتریوزیس یکی از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌های زنان در سنین باروری و یکی از علل ژنیکولوژیک اصلی بستری در بیمارستان، در کشورهای صنعتی بوده و شیوع آن در حال افزایش است. آندومتریوزیس کیفیت زندگی را به‌ویژه در حوزه‌های درد، عملکرد جسمی و روانی تهدید می‌نماید و با نقایص عمده‌ای از قبیل درد و افت عملکرد اجتماعی همراه است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط نشانه‌های دردناک آندومتریوزیس با کیفیت زندگی زنان مبتلا به این بیماری انجام ‌شده است. مواد و روش: این مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی بر روی 169 نفر از زنان مبتلا به آندومتریوزیس انجام گرفت. نمونه‌گیری به روش تصادفی نسبتی از دو مرکز آموزشی- درمانی (الزهراء و طالقانی) در شهر تبریز- ایران صورت گرفت. از پرسشنامه‌های مشخصات فردی- اجتماعی و مامایی، پرسشنامه ENDOPAIN-4D و پرسشنامه EHP-30 برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. برای تعیین ارتباط نشانه‌های دردناک آندومتریوزیس با کیفیت زندگی در تحلیل دو متغیره از آزمون همبستگی پیرسون و در تحلیل چند متغیره از مدل خطی عمومی (Adjusted General Linear Model) با کنترل مشخصات فردی- اجتماعی و مامایی استفاده شد. نتایج: میانگین (انحراف معیار) نمره کلی ENDOPAIN-4D 0/66 (0/61) از محدوده نمره قابل کسب 0 تا 320 بود. میانگین (انحراف معیار) نمره کلی EHP-30 9/35 (4/22) از محدوده نمره قابل کسب 0 تا 100 بود. از نظر ابعاد کیفیت زندگی، بیشترین میانگین نمره مربوط به حیطه عاطفی0/42 (3/20) و کمترین میانگین نمره مربوط به حیطه درد 2/7 (5/4) بود. بر اساس آزمون همبستگی پیرسون بین نمره کلی EHP-30 با نمره کلی ENDOPAIN-4D همبستگی مثبت معنی دار وجود داشت (55/0=r و 001/0>p). بر اساس مدل خطی عمومی و با کنترل متغیرهای مخدوشگر، با افزایش نمره نشانه های قاعدگی دردناک، نمره کیفیت زندگی افزایش می یافت (2/0-1/095% CI: ؛2/0B=)، توضیح اینکه در مقیاس EHP-30 با افزایش نمره، کیفیت زندگی بدتر می-شود. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که هر چه شدت نشانه‌های دردناک آندومتریوزیس بیشتر باشد کیفیت زندگی پایین می‌آید، لذا باید با تخفیف نشانه های دردناک آندومتریوزیس با اتخاذ رویکردهای مناسب درمانی از جمله تغییر سبک زندگی و خودمراقبتی بتوان کیفیت زندگی این بیماران را بهبود بخشید.