میزان انطباق شهر تبریز با محیط دوستدار سالمند از دیدگاه سالمندان: تبیین موانع و راهکارها
Abstract
زمینه و هدف: جمعیت سالمند دنیا در حال افزایش است. این افزایش با وابستگی این قشر و تحمیل هزینه ها به سیستم دولت همراه است. لذا استقلال سالمندان و مشارکت آنان در اجتماع به عنوان راه حل در پیش گرفته شده است. در بین متغیرهای مختلف، توجه ویژه ای به فضای فیزیکی و اجتماعی شده است که سازمان جهانی بهداشت این اهمیت را در برنامه شهر های دوستدار سالمند فرموله کرده است. لذا هدف این مطالعه تطابق شهر تبریز با استاندارد های دوستدار سالمند برنامه سازمان جهانی بهداشت می باشد.
روش کار: این مطالعه یک پژوهش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تلفیقی می باشد. ابتدا فاز کمی به بررسی وضعیت ابعاد مختلف شهر تبریز از نظر استاندارد های مورد توجه در چک لیست شهر های دوستدار سالمند سازمان جهانی بهداشت پرداخته شد و پس از مشخص شدن کمترین میزان رضایت در ابعاد، در فاز کیفی علل و راهکارهای پیشنهادی برای آن بعد بررسی شد.
حجم نمونه مورد نیاز برای مطالعه با نرم افزار PASS برآورد شد که به روش خوشه ای نمونه گیری صورت گرفت تا تمام مناطق دهگانه شهر تبریز را پوشش دهد. برای تحلیل داده ها از فراوانی، میانگین و انحراف معیار استفاده شد. همچنین برای بررسی روابط بین ابعاد مختلف آنالیز MANOVA و آزمون تعقیبی SIDAK مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: میانگین سنی مشارکت کنندگان 2/68 بود که بیشترشان مرد بودند. در حدود 33 درصد بی سواد بودند. بیشترین میزان رضایت از بعد فضای باز و ساختمان ها و کمترین رضایت هم از بعد ارتباطات و اطلاعات بود. در فاز کیفی مطالعه بیشترین مشکل به عدم تناسب اطلاعات با نیاز سالمندان ارجاع داده شد. همچنین تبعیض یکی از مهم ترین موانع این بعد معرفی شد.
نتیجه گیری: همواره سیستم های ناهماهنگ و جدا از هم از مشکلات جوامع بوده اند. بخصوص در مطالعات محیط های دوستدار سالمند که علاوه بر نبود هماهنگی بین ارائه دهندگان خدمات و نیاز سالمندان، نبود مدیریت واحد شهری یکی از معضلات بزرگ در این حوزه می باشد. به نظر می رسد قانون گذاری و ملزم کردن نهاد ها به رعایت قوانین در طراحی خدمات، کارگشا شود.
واژگان کلیدی: سلامت سالمندی، شهر دوستدار سالمند