ارزیابی برنامه تشخیص زودرس و کنترل سرطان کولورکتال و توزیع جنسی آن در مراکز سلامت شهرستان سلماس در سال 96

Abstract

کانسر کولورکتال یکی از کانسرهای شایع در میان جوامع و یکی از مشکلات سیستم بهداشتی درمانی است. تشخیص زودرس این کانسر می‌تواند مورتالیتی و موربیدیتی ناشی از این بیماری را به میزان چشمگیری کاهش دهد. برنامه‌های غربالگری و ارزیابی متعددی برای تشخیص زودرس این کانسر ارائه شده است. هدف از انجام مطالعه حاضر ارزیابی برنامه تشخیص زودرس و کنترل سرطان کولورکتال و توزیع جنسی آن با استفاده از تست FIT آن در مراکز سلامت شهرستان سلماس در سال 1396 بود. مواد و روش‌ها 378 از افراد 50 تا 70 سال که در نیمسال دوم سال 1396 در مراکز سلامت شهرستان سلماس با استفاده از تست FIT تحت غربالگری قرار گرفته بودند، به صورت تصادفی انتخاب و وارد مطالعه شدند. چک لیست مطالعه شامل سن، جنس، محل زندگی، سطح تحصیلات، شغل، بیماری‌های زمینه‌ای، سابقه فامیلی کانسر کولورکتال و علایم گوارشی، علای نتیجه تست FIT، ارجاع به پزشک، ارجاع به کولونوسکوپی و نتیجه پیگیری‌ها و اقدامات درمانی صورت گرفته ثبت گردید.

نتایج تست FIT در 45 نفر (9/11%) مثبت گزارش شده بود که تمام 45 نفر به پزشک ارجاع شده بودند. 38 نفر (1/10%) از افراد به کولونوسکوپی ارجاع داده شده بودند که گزارش کولونوسکوپی در 23 نفر (1/6%) نرمال بود و در نهایت کانسر کولورکتال در 2 نفر (5/0%) از بیماران مشخص گردید. بر اساس نتایج مطالعه حاضر میزان حساسیت، اختصاصیت، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی و دقت تست FIT در تشخیص کانسر کولورکتال به ترتیب 100%، 88%، 44/4، 100% و 5/88% محاسبه گردید. نتیجه‌گیری تست FIT در ارزیابی و غربالگری کانسر کولورکتال در جمعیت 50 تا 70 ساله کارایی و دقت تشخیصی مناسب دارد و استفاده از این تست می‌تواند منجر به تشخیص زودرس کانسر کولورکتال شده و هزینه‌های بهداشتی و درمانی ناشی از آن را کاهش دهد. کلمات کلیدی: غربالگری، کانسر کولورکتال، تست FIT، سلماس.