تأثیر ویتامین D خوراکی بر عملکرد جنسی و علائم افسردگی زنان با اختلال عملکرد جنسی و کمبود یا عدم کفایت ویتامین D: یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی
Abstract
چکیده: اختلال عملکرد جنسی و افسردگی در زنان از مشکلات مهم سلامتی در سراسر جهان می باشند. در کشور ما به دلایل مختلفی بیشتر زنان دارای ویتامین D پایین می باشند. با توجه به محدود بودن مطالعات در زمینه تاثیر ویتامین D بر عملکرد جنسی زنان و وجود تناقض در مورد تاثیر ویتامین D بر افسردگی، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر ویتامین D بر عملکرد جنسی و نشانه های افسردگی در زنان با کمبود ویتامین D (هدف اولیه) و در زنان با عدم کفایت ویتامین D (هدف ثانویه) انجام شد.
روش کار و مواد: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده با چهار بازوی مساوی بر روی زنان 40-18 ساله دارای اختلال عملکرد جنسی (57 زن با کمبود ویتامین D و 23 زن عدم کفایت ویتامین D) مراجعه کننده به مراکز سلامت شهر تبریز انجام شد. مشارکت کنندگان به تفکیک وضعیت سطح سرمی ویتامین D (کمبود یا ناکافی بودن) با استفاده از روش بلوک بندی تصادفی سهمیه بندی شده بر اساس استفاده یا عدم استفاده از روش های ضدبارداری هورمونی و وضعیت افسردگی (دو گروه 1- جزئی یا خفیف 2- متوسط) با اندازه بلوک های چهارتایی و با نسبت تخصیص 1:1 در دو گروه مداخله و پلاسبو قرار گرفتند. شرکت کنندگان با کمبود ویتامین D روزانه دو عدد و شرکت کنندگان با عدم کفایت ویتامین D روزانه یک عدد سافت ژل ویتامین D 2000 واحدی یا پلاسبوی آن را به مدت 3 ماه دریافت می کردند. پرسشنامه های مشخصات فردی و اجتماعی، شاخص عملکرد جنسی زنان (FSFI) و پرسشنامه افسردگی بک 2 (BDI-II)، قبل از مداخله و سه ماه بعد تکمیل شد. سطح سرمی 25 هیدروکسی ویتامین D قبل از مداخله و سه ماه بعد اندازه گیری شد. از آزمون T مستقل و تحلیل کوواریانس یرای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
نتایج: میانگین (انحراف معیار) سطح سرمی ویتامین D قبل از مداخله در زنان با کمبود و عدم کفایت ویتامین D به ترتیب (2.7) 13.7 و (2.6) 23.6 بود. 3 ماه بعد از مداخله در زنان با کمبود و عدم کفایت ویتامین ویتامین D بین گروه های دریافت کننده ویتامین D و پلاسبو از نظر نمره عملکرد جنسی (به ترتیبAMD : 0.6، فاصله اطمینان 95%: 2.1 تا 0.9 -، 0.4 = p، AMD: 2.0-، فاصله اطمینان 95%: 1.6 تا 5.5-، 0.3 = p) و افسردگی (به ترتیب AMD: 0.2، فاصله اطمینان 95%: 4.9 تا 4.5 -، 0.9 = p، AMD: 3.7، فاصله اطمینان 95%: 8.8 تا 1.4-، 0.15 = p) تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت.
نتیجه گیری: دریافت مکمل خوراکی ویتامین D به مدت سه ماه به میزان 4000 واحد روزانه در زنان با کمبود ویتامین D یا 2000 واحد روزانه در زنان با عدم کفایت ویتامین D بر عملکرد جنسی و نشانه های افسردگی زنان با اختلال عملکرد جنسی، بدون افسردگی شدید تاثیر معنی داری ندارد.