تهیه و ارزیابی پانسمان موقت حاوی ماده ضد میکروبی نانوکریستالهای کورکومین

Abstract

مقدمه: در حال حاضر در بسیاری از اقدامات دندانپزشکی، ترمیم نهایی تاج در جلسه درمان ریشه اتفاق نمی¬افتد. بنابراین لازم است حفره دسترسی با یک پانسمان موقت در یک دوره زمانی متغیر بازسازی گردد. با توجه به اهمیت خاصیت آنتی باکتریال پانسمانهای موقت بر آن شدیم تا پانسمان موقت حاوی نانوکریستالهای کورکومین تهیه کنیم و تاثیر این پانسمان موقت را بر روی میکروارگانیسم¬های ایجاد کننده مشکلات پری اپیکال و پریودونتال بسنجیم. مواد و روشها: ماده خمیری پانسمان موقت (Coltosol, Coltene/Whaledent AG, Switzerland) با پودر نانوکریستالهای کورکومین با میانگین اندازه ذره¬ای 95 نانومتر، به طور فیزیکی با درصدهای وزنی 80 به 20 و 70 به 30 مخلوط شد. مخلوط نمودن تا اطمینان از مخلوط شدن کامل مواد ادامه یافت. سپس پودرهای تهیه شده مورد بررسی های فیزیکوشیمیایی قرار گرفتند. از طیف سنجی مادون قرمز فوریه (Fourier transmission infrared spectroscopy (FTIR))) جهت بررسی پیوندهای احتمالی شکل گرفته و شناسایی گروه¬های عاملی، از میکروسکوپ الکترونی روبشی (Scanning electron microscopy ((SEM, TESCAN, Warrendale, PA))) جهت بررسی مورفولوژی مواد تهیه شده بهره گرفته شد. نمودار غلظت استاندارد کورکومین داخل پانسمان موقت به کمک اسپکتروفوتومتر (UV, Shimadzo, Japan) تهیه و الگوی رهاسازی کورکومین از ساختار ماتریکس پانسمان موقت به کمک دستگاه¬های انحلال دارویی (USP apparatus II, paddle stirrer) و اسپکتروفوتومتر UV ارزیابی شد. جهت ارزیابی میکروبی پانسمان حاوی نانو کورکومین از روش دیسک علیه باکتری¬های Enterococcus faecalis، Staphylococcus aureus، Escherichia coli استفاده شد و پس از 24 ساعت انکوباسیون در دمای 35 درجه سانتی گراد، پلیت¬ها از نظر قطر هاله عدم رشد در اطراف دیسک¬ها مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی نرمال بودن توزیع متغیر قطر هاله عدم رشد از آزمون کلموگروف اسمیرنف استفاده گردید. سطح معنی داری آزمون 05/0 بود . جهت بررسی فرضیه همگنی واریانس¬های متغیر قطر هاله عدم رشد در گروههای تحت بررسی از آزمون لون استفاده گردید. نتایج: نتایج ارزیابی¬های مورفولوژی میکروسکوپ الکترونی نشان داد ماده پانسمان موقت و نانوکورکومین به طور یکنواخت با هم مخلوط شده¬اند. الگوی رهاسازی کورکومین از پانسمان به صورت یک رهش دو مرحله¬ ای بود که 40 درصد آن در دو روز اول و مابقی به صورت آهسته تا روز 12 ام ادامه یافت. هیچ برهمکنش جدیدی در طیف¬های FTIR و XRD مواد مورد مطالعه مشاهده نشد که دلیل بر مخلوط شدن فیزیکی این دو ماده می¬باشد. نتایج ارزیابی¬های ضد میکروبی در مطالعه ما نشان داد که هر دو نوع ماده پانسمان موقت 20 و 30 درصد کورکومین دارای خاصیت ضد میکروبی بودند. این دو ماده قادر به مهار رشد هر سه نوع باکتری انتخابی شدند. تحلیل آماری نشان داد بین میانگین قطر هاله عدم رشد در باکتری Staphylococcus aureus با میانگین آن در هر دو نوع باکتری دیگر تحت بررسی تفاوت معنی¬دار آماری وجود داشت و میانگین متغیر قطر هاله عدم رشد در باکتری Staphylococcus aureus بیشتر از میانگین آن در هر دو نوع باکتری دیگر تحت بررسی بود. همچنین بین میانگین متغیر قطر هاله عدم رشد در باکتری Escherichia coli با میانگین آن در باکتری Enterococcus faecalis تفاوت معنی¬دار آماری وجود نداشت. همچنین هاله عدم رشد برای پانسمان موقت حاوی 30 درصد نانوذرات کورکومین از هاله عدم رشد پانسمان موقت حاوی 20 درصد نانوذرات کورکومین بزرگتر بود. هرچند که این رقم از نظر آماری معنی¬دار نبود. نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که استفاده از مواد آنتی میکروبیال جدید گیاهی می¬تواند در کنترل عفونت باکتریایی موثر باشد. استفاده از این نانوذرات در فرمولاسیون بهینه و غلظت مناسب می¬تواند در آینده جایگزین استفاده از مواد آنتی میکروبیال شیمیایی شود. نیاز به مطالعات بیشتر آزمایشگاهی بر روی خواص فیزیکو مکانیکی ماده جدید مورد مطالعه احساس می¬شود. همچنین مطالعات سلولی، حیوانی و بالینی گسترده در جهت اثبات کارکرد پانسمان موقت حاوی نانوکورکومین مورد نیاز است.