بررسی تاثیر آموزش نظارت حمایتی "مراقبین سلامت" بعد از 8 سال بر عملکرد آموزشی بهورزان مرکز بهداشت شهرستان خوی.
Abstract
خلاصه فارسی
مقدمه و هدف: بهبود عملکرد آموزشی بهورزان می تواند ارتقا رفتارهای سالم و پیشگیرانه در جمعیتهای روستایی را به دنبال داشته باشد. با توجه به اینکه نظارت، بویژه با رویکرد حمایت کننده، می تواند بستر ساز بهبود دائمی عملکرد آموزش دهندگان سلامت جامعه (از جمله بهورزان) باشد، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر طولانی مدت آموزش نظارت حمایتی "مراقبین سلامت ناظر" بر عملکرد آموزشی بهورزان شهرستان خوی بود.
مواد و روش ها: این تحقيق یک مطالعه ی follow up بود که 8 سال پس از اجرای یک مطالعه نیمه تجربی در شهرستان خوی انجام شد. در مطالعه اولیه که سال 1390 انجام شد، 70 نفر مراقب ناظر (که وظیفه نظارت بر عملکرد آموزشی بهورزان را بعهده داشتند)، در یک برنامه آموزشی مبتنی بر نظارت حمایتی شرکت داده شدند. قبل و سه ماه پس از اجرای مداخله، با استفاده از چک لیست "عمکرد آموزشی مبتنی بر مولفه های نظارت حمایتی" و طی مشاهده مستقیم، عملکرد آموزشی بهورزان در هنگام ارائه خدمات آموزشی به مراجعین خانه بهداشت بررسی گردید و در نهایت تاثیر برنامه مداخله بر عملکرد آموزشی بهورزان تعیین شد. در مطالعه ی حاضر محقق به خانه های بهداشت تعداد 91 نفر از بهورزان باقیمانده از مطالعه اولیه مراجعه نمود و با رضایت آنها، همان چک لیست مطالعه اولیه را پس از مشاهده نحوه ی آموزش گروهی و فردی بهورزان به گیرندگان خدمت در حین ارائه خدمات آموزشی تکمیل نمود. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار MiniTab19 با بهره گیری از روش تکرار اندازهها و با ساختاره آماری ANCOVA با کنترل متغیرهای مخدوشگر انجام شد.
يافته‌ها: نتایج آزمون تعقیبی سیداک نشان داد بین زمان‌های "پیش-سه ماه بعد" و "سه ماه بعد-8 سال بعد" اختلاف میانگین در نمره کل و تمامی مولفه های آن معنی‌دار بود. ولی بین زمان‌های "پیش-8 سال بعد" بجز در دو حوزه هدف گذاری آموزشی و طراحی آموزشی اختلاف میانگین معنی‌دار نبود. جالب اینکه، در این دو حوزه پس از 8 سال میانگین نمره نسبت به قبل از مداخله نه تنها افزایش نداشت بلکه بطور معنی داری کاهش یافته بود!
نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان داد که بعد از 8 سال هیچ اثری از نتایج مداخله ی آموزشی مبتنی بر اصول نظارت حمایتی مراقبین سلامت ناظر بر عملکرد آموزشی بهورزان باقی نمانده است. لذا جهت ماندگار نمودن اثرات چنین مداخلاتی پیشنهاد می گردد که برنامه های بازآموزی و یا آموزش های دوره ای به طور مستمر برای مراقبین سلامت ناظر برگزار گردد و نیز اِعمال این نوع از نظارت توسط مدیران و کارشناسان ستادی کنترل گردد.
کليدواژه‌ها: نظارت حمایتی، عملکرد آموزشی، بهورز