بررسی هزینه-اثربخشی تست تشخیص زودرس HIV در زنان باردار مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه

Abstract

خلاصه فارسی: مقدمه و هدف: بیماری ایدز به عنوان یکی از بزرگترین معضلات بهداشتی-اجتماعی بسیاری از جوامع در قرن 21 است. این بیماری به دلیل آگاهی پایین جامعه و عدم برخورد صحیح با آن رو به گسترش است. هدف مطالعه حاضر تعیین هزینه-اثربخشی تست تشخیص زودرس HIV در زنان باردار مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه بوده است. این یک مطالعه از نوع مطالعات ارزیابی اقتصادی است که شامل ارزیابی اصولی هزینه ها و مزایای غربالگری است و یکی از روش های ارزیابی تحلیل هزینه - اثربخشی می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه مقطعی از نوع مطالعه ارزیابی اقتصادی است که به مقایسه دو نوع استراتژی انجام غربالگری با عدم انجام غربالگری برای یافتن موارد HIV مثبت در مادران باردار به منظور شناسایی سریعتر آنان و انجام اقدامات پیشگیرانه و به موقع برای پیشگیری از ابتلا نوزادان به HIV انجام می شود. جامعه پژوهش را 200 نفر از افراد باردار تشکیل می دادند که جهت انجام غربالگری HIV به پایگاه های سلامت دولتی و خصوصی حاشیه شهر کرمانشاه مراجعه کردند. هزینه خدمات ارائه شده با استفاده از نظر متخصصین امر و مطالعات معتبر با بررسی متون و دستور العمل های وزارت بهداشت بدست آمد. همچنین حساسیت تستهای تشخیصی و مطلوبیت و اثربخشی با استفاده از مرورنظام مند مطالعات معتبر به دست آمدند. پارامترهای این مطالعه شامل شیوع اچ ای وی در مادران باردار، میزان حساسیت و ویژگی تست مورد نظر که همان حساسیت مثبت واقعی (TP ) و ویژگی منفی واقعی، هزینه مربوط به درمان مادران باردار مبتلا به اچ آی وی، امید به زندگی در افراد عادی و امید به زندگی در کودکان مبتلا از پارامتر های اصلی این مطالعه بودند. این تحلیل با استفاده از روش درخت تصمیم گیری محاسبه گردید و پارامتر مربوط به اثر بخشی مداخلات از طریق شواهد موجود در مطالعات دیگر بدست آمد نهایتا شاخص هزینه اثر بخشی افزایشی محاسبه گردید برای اطمینان از صحت و قدرت مدل و نتایج بدست آمده تحلیل حسایت یک طرفه بر روی چند تا از پارامتر های مهم انجام گرفت تا نتیجه نا اطمینانی احتمالی در این پارامتر ها بر روی شاخص هزینه اثر بخشی افزایشی مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها: شاخص هزینه اثر بخشی افزایشی نشان دهنده این است که در استراتژی انجام تست یاtesting یک سال عمر بیشتر با هزینه کمتر معادل 19495515.68027 – ریال بدست می آید یعنی یک سال عمر بر استراتژی انجام تست با این مقدار هزینه کمتر بدست می آید. نتیجه گیری: حساسیت تستهای تشخیصی از مطالعات مرور نظام مند استخراج شد تحلیل حساسیت یک سویه همه پارامترهای ارزیابی شده بیانگر این است که در سطوح مختلف دامنه تغییرات این پارامتر کماکان استراتژی انجام غربالگری مادران باردار نسبت به استراتژی عدم غربالگری هزینه اثر بخش تر یا غالب بوده است بنابراین نتیجه مطالعه برای پارامتر مورد نظر از قطعیت بالایی برخوردار است. بررسی هزینه - اثربخشی نشان داد که استراتژی انجام تست نسبت به استراتژی عدم انجام تست هزینه های کمتر و اثر بخشی بیشتری دارد لذا بعنوان استراتژی بهتر انتخاب می شود. واژگان کلیدی: بیماری ایدز / HIV، هزینه اثربخشی، غربالگری، هزینه، زنان باردار، تست سریع تشخیصی، کرمانشاه