کاربرد الکتروفورز موئینه در مطالعه پایداری برخی از داروهای بیولوﮊیک
Abstract
داروهای زیستی به دلیل پیچیدگی های فیزیکوشیمیایی ذاتی مستعد ناپایداری فیزیکی و شیمیایی می باشند٬ بنابراین یکی از ابعاد مهم در کنترل کیفیت این داروها مطالعات پایداری آن هاست. بدون شک انجام مطالعات پایداری بدون وجود روش های آنالیزی قابل اعتماد نشانگر پایداری مقدور نخواهد بود. الکتروفورز موئین یکی از روش های آنالیزی قدرتمند می باشد و به موازات پیشرفت های وسیع در زمینه تولید داروهای زیستی در دو دهه گذشته٬ تلاش گسترده ای نیز در جهت ارائه روش های آنالیزی جدید مبتنی بر الکتروفورز موئین برای کنترل کیفیت این داروها صورت گرفته است. با توجه به اهمیت فوق العاده مطالعات پایداری داروهای زیستی از یک سو و نقش مهم روش های مبتنی بر الکتروفورز موئین در کنترل کیفیت این داروها از سوی دیگر٬ هدف اصلی این پایان نامه بررسی کاربرد روش الکتروفورز موئین در مطالعات پایداری برخی از داروهای زیستی است.
برای ارزیابی کارایی الکتروفورز موئین در مطالعات پایداری داروهای زیستی٬ هپارین یک کربوهیدرات پیچیده٬ بوسرلین یک پپتید خطی و اکتروئوتاید یک پپتید حلقوی به عنوان داروهای زیستی منتخب مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور روش های مبتنی بر الکتروفورز موئین با قابلیت ازریابی پایداری داروهای زیستی منتخب طراحی و معتبر سازی شدند. سپس روش های معتبر حاصله برای تعیین مقدار داروها در محصولات دارویی و نیز نمونه های نگه داری شده در شرایط استرس مورد استفاده قرار گرفتند. با استفاده از این روش ها تخریب داروها در شرایط استرس مورد ارزیابی قرار گرفت و کینیک و مسیر های احتمالی تخریب آن ها پیش بینی شد. به علاوه کارایی روش الکتروفورز موئین جفت شده به طیف سنج جرمی در شناسایی محصولات حاصل از تخریب داروی پپتیدی اکترئوتاید و مسیر های منتج به تولید این محصولات مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر کارهای عملی یک مرور جامع در باره کاربرد الکتروفورز موئین در کنترل کیفیت داروهای زیستی و نیز یک مرورکلی درباره مطالعات پایداری داروهای زیستی تحت شرایط استرس انجام شد.
با در نظر گرفتن نتایج حاصله از پایان نامه حاضر می توان چنین نتیجه گیری کرد٬ که روش الکتروفورز موئین یک ابزار توانمند و قابل اعتماد در بررسی پایداری داروهای زیستی در مواد اولیه و محصولات دارویی می باشد. این روش قابلیت تعیین مقدار داروهای زیستی را در حضور محصولات حاصل از تخریب آن ها دارد و می تواند برای ارزیابی کینیک تخریب این داروها در شرایط مختلف به کار رود. همچنین این روش به همراه طیف سنج جرمی می تواند نقش بسیار مهمی در تهیه شاخص پایداری این داروها داشته باشد.