تهيه و شناسايي کوکريستال هاي کاربامازپين با کوفرمرهاي اسيدي به منظور بهبود ويژگيهاي فيزيکوشيمیايي آنها
Abstract
مقدمه: محلوليت يکي از پارامترهاي فيزيکوشيميايي مهم در مراحل مختلف توسعه و کشف دارو مي باشد. تشکيل نمک از روش هاي کلاسيک براي افزايش محلوليت دارو هاي داراي گروه هاي يونيزه شونده مي باشد. اخيرا استفاده از کوکريستال ها و مايعات يوني براي بهبود محلوليت دارو ها در علوم دارويي مورد توجه قرار گرفته است. کوکريستال ها از دو جز (دارو و کوفورمر) تشکيل شده اند، که با پيوند غير کوالانسي (عمدتا پيوند هيدروژني) به هم متصل شده اند. مايعات يوني نيز که در واقع نمک مايع هستند، از روشهاي جديد افزايش محلوليت محسوب مي شوند.
اهداف: اهداف اين مطالعه عبارتند از : 1) تهيه کوکريستال و مايعات يوني داروهاي با محلوليت پايين، شامل کاربامازپين و کتوکونازول. 2) شناسايي کوکريستال و مايعات يوني با استفاده از روش هاي دستگاهي مختلف. 3) بررسي ويژگيهاي فيزيکوشيميايي شامل محلوليت آنها.
روش کار: کاربامازپين و کتوکونازول و سه کوفرمر شامل سيناميک اسيد، سيتريک اسيد و تارتاريک اسيد براي تهيه کوکريستال کاربامازپين- سيناميک اسيد و مايعات يوني کتوکونازول- سيتريک اسيد و کتوکنازول- تارتاريک اسيد انتخاب شده و با روش تبخير حلال سنتز شدند. کوکريستال و مايعات يوني تهيه شده با استفاده از سنجش حرارتي تقطيعي افتراقي، پراش پرتوايکس پودري و طيف سنجي زير قرمز شناسايي و محلوليت آنها مطالعه شد.
نتايج: مطالعات دستگاهي تشکيل کوکريستال و مايع يوني بين دارو و کوفرمرهاي مربوطه را تاييد کرد. محلوليت کوکريستال کاربامازپين- سيناميک اسيد در pH هاي بالاافزايش مي يابد. به علاوه، با افزايش نسبت مولي کوفرمرها(سيتريک و تارتاريک اسيد)، محلوليت مايع يوني کتوکونازول نيز افزايش مي يابد.
نتيجه گيري: يونيزاسيون کوفرمر در pH هاي بالا منجر به افزايش محلوليت کوکريستال کاربامازپين- سيناميک اسيد مي شود.تشکيل پيوند يوني-هيدروژني بين حلقه ايميدازولي کتوکونازول و گروه کربوکسيل اسيدهاي آلي (سيتريک و تارتاريک اسيد) باعث ايجاد مايعات يوني مي شود.