ارزیابی بیومتریک سینوس ماگزیلاری و استخوان باکال با استفاده از توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (CBCT)
Abstract
زمینه و هدف:
کف سینوس ماگزیلا (MSF) امکان دارد بین ریشه ¬ها یا گاهی در اپکس ریشه دندانهای خلفی ماگزیلا پیشروی کند و در داخل حفره سینوسی نفوذ یابد. نزديك بودن اپكس دندان هاي خلفي به سينوس ماگزيلا عمدتاً يك وضعيت نگران كننده براي درمان هايي است كه در اين ناحيه انجام مي گيرد و آگاهی از آناتومی دقیق این ناحیه می تواند منجر به کمتر شدن عوارض مرتبط با مداخله ها ی درمانی در این ناحیه شود. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی بیومتریک سینوس ماگزیلاری و استخوان باکال با استفاده از توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی (CBCT) بود.
مواد و روش کار:
این مطالعه توصیفی – تحلیلی و گذشته نگر بر روی 210 بیمار که توسط رادیوگرافی CBCT در سالهای 97-99 مورد ارزیابی قرار گرفته اند، انجام شد. همه تصاویر توسط دستگاه New Tom VGi که دارای اشعه ی مخروطی شکل،دتکتور فلت پنل و چرخش 360 درجه بود تهیه شد. فاصله اپکس ریشه ¬ها تا سطح استخوان کورتیکال باکال در تمامی ریشه ¬ها (تک کانال-دو کانال و سه کانال) در سمت چپ و راست اندازه¬ گیری شد. فاصله میان کف سینوس ماگزیلاری و اپکس ریشه -ها در هر دو سمت چپ و راست توسط یک نفر دانشجو وتحت نظارت یک نفر متخصص رادیولوژی دهان و فک و صورت توسط نرم ¬افزارNNT VIEWER با دقت دهم میلیمتر در رایانه اندازه ¬گیری شد و بعد از انجام مراحل فوق، داده ¬های بدست¬ آمده توسط نرم افزار SPSS 17 و آزمونهای آماری تی تست و آنالیز واریانس آنوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معناداری مطالعه ی حاضر P<0.05 بود.
یافته ها :
فراوانی گروه یک "اپکس ریشه در MSF بیرون زده"، در مولر سوم بیشترین و در پرمولر اول کمترین مقدار بود. بیشترین فاصله اپکس ریشه تا كف سينوس ماگزيلاري مربوط به ریشه پالاتال پرمولر اول و کمترین فاصله مربوط به ریشه مزیوباکال مولر سوم بود. در دندانهای مولر سوم کمترین فاصله در هر دو سمت راست و چپ در ریشه های مزیوباکال بود(P<.05). در مولر دوم کمترین فاصله در هر دو سمت راست و چپ و در هر دوگروه یک و سه در ریشه های مزیوباکال بود(P<.05). در مولر اول اختلاف معنی داری در فاصله ریشه های مختلف وجود نداشت. در پرمولر اول و دوم، بین ریشه ها اختلاف معنی داری مشاهده نشد.کمترین فاصله بین راس ریشه و صفحه کورتکس برای ریشه باکال دندان های پرمولر اول و بیشترین فاصله برای ریشه پالاتال مولر سوم بود.
نتیجه گیری: بیشترین درصد فراوانی اپکس ریشه ها در MSF مربوط به مولر سوم سمت راست با 53.06 درصد بود و کمترین درصد آن مربوط به پرمولر اول سمت چپ با 2 درصد بود. به طور میانگین بیشترین فاصله اپکس ریشه تا كف سينوس ماگزيلاري مربوط به ریشه پالاتال پرمولر اول (93/3±81/9) و کمترین فاصله مربوط به ریشه مزیوباکال مولر سوم (89/0±38/1-) بود. کمترین فاصله بین راس ریشه ها و صفحه کورتکس برای ریشه باکال دندان های پرمولر اول و بیشترین فاصله برای ریشه پالاتال مولر سوم بود.