بررسی اثر چیتوسان به عنوان نانوپارتیکل بیواکتیو فعال شونده با نور روی کاهش التهاب و درمان غیر جراحی پریودنتیت مرحله اول و دوم
Abstract
مقدمه:
ویژگی های ضد میکروبی چیتوسان و پاسخ ایمنی نسبتا مطلوب این ماده باعث استفاده در درمان بیماری هایی همچون پریودنتیت مزمن شده است. همچنین استفاده از چیتوسان به عنوان نانوپارتیکل بیواکتیو فعال شونده با نور در فتودینامکی تراپی موثر و رهگشا می باشد. هدف از این مطالعه کلینیکی بررسی اثر چیتوسان به عنوان نانوپارتیکل بر روی کاهش التهاب و درمان غیر جراحی پریودنتیت مرحله اول و دوم بود.
مواد و روشها:
پژوهش حاضر به روش كارآزمايي باليني دوسوکور بر روی 31 بیمار در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. بیماران بصورت تصادفی در گروه کنترل (MD alone) و یا گروه تست (MD+Chitosan) قرار گرفتند. برای تمام بیمارن درمان های پایه ای پریودنتال شامل آموزش بهداشت، برطرف کردن عوامل نگهدارنده پلاک و دبیردمان مکانیکی تمام دهان (MD) انجام شد. برای بیمارانی که در گروه چیتوسان بودند، ابتدا محلول حاوی رز بنگال و بعد محلول حاوی نانوپارتیکل چیتوسان تزریق گردید، سپس ناحیه تحت تابش لیزر سبز رنگ قرار گرفت. برای بیماران گروه کنترل مراحل بدون تزریق ماده یا اعمال لیزر انجام شد. پارامترهای بالینی BOP,PD,CALو GR همچنین پلاک ایندکس به عنوان اطلاعات اولیه، دو هفته بعد و سه ماه بعد از طریق یک استنت آکریلی با تطابق مناسب اندازه گیری شد. جهت بررسی میکروبیولوژی، نمونه برداری از پاکت پریودنتال بیمار به وسیله کن کاغذی انجام گرفت و در یک سی سی محیط حامل (تیوگلیکولیک اسید) شده به آزمایشگاه منتقل گردید. محیط کشت مولر هینتون بروس برای رشد اولیه نمونه ها استفاده شد. سپس μL 100 از نمونه میکروبی به هر یک از محیط های آماده شده ( به جز گروه کنترل منفی) اضافه شد، در نمونه های حاوی رز بنگال، ناحیه تحت تابش لیزر سبز رنگ قرار گرفت سپس در شرایط بی هوازی انکوبه شد، از هر یک از محیط های مورد آزمایش 10 μL به محیط مولر هینتون آگار حاوی خون گوسفندی و ویتامین K اضافه شد و به صورت surface plate count(SPC) شمارش گردید.
نتایج میکروبیولوژی توسط نرم افزار SPSS IBM ورژن 24 و با استفاده از آزمون ایندیپندنت تی تست و نتایج بالینی توسط همین نرم افزار و با استفاده از آزمون اندازه گیری های تکراری و آزمون من ویتنی یا آزمون ایندیپندنت تی تست آنالیز شد.
نتایج:
در هر دو گروه کاهش میزان خونریزی حین پروبینگ، عمق پروبینگ، حد چسبندگی کلینیکی و افزایش تحلیل لثه در طی زمان معنی دار بود. بیشترین تاثیر درمان در متغیرهای مورد اندازه گیری پریودنتیت در دو هفته بعد از مداخله بود. در فاصله بین دو هفته و سه ماه تغییر معنی داری در مقادیر متغیرها در دو گروه مشاهده نشد. بهبود متغیرهای پریودنتال در زمانهای دو هفته و سه ماه پس از درمان نسبت به زمان پیش از مداخله، در گروه چیتوسان اختلاف آماری معنی داری نسبت به گروه کنترل نداشت.
در قسمت میکروبیولوژیک مطالعه، تمام گروه های مورد مطالعه نسبت به گروه کنترل مثبت کاهش معنی دار تعداد کلنی ها را نشان داد. افزودن لیزر به هر سه گروه (چیتوسان، چیتوسان+رز بنگال و رز بنگال) بطور معنی داری باعث کاهش فعالیت میکروبی هر یک از گروهها نسبت به حالت بدون لیزر می شود(p<0.05). اثر ضد باکتریال چیتوسان+رز بنگال بطور معنی داری بیشتر از چیتوسان و رز بنگال به تنهایی بود(p<0.05).
نتیجه گیری:
اگرچه استفاده از نانوپارتیکل های فعال شونده با نور چیتوسان با غلظت 5/0 میلی گرم بر میلی لیتر، در محیط آزمایشگاهی منجر به کاهش تعداد کلنی های کشت شده از پاکت پریودنتال شد اما مزیت افزوده ای در استفاده بالینی از این ترکیب در کنار درمان مکانیکال پریودنتیت مرحله اول و دوم مشاهده نشد.