توسعه برنامه مراقبت تسکینی در منزل برای بیماران مبتلابه سرطان: یک مطالعه اقدام پژوهي
Abstract
چکیده:مقدمه: سرطان در جهان بهعنوان یکی از چالشبرانگیزترین بیماریهای قرن حاضر هست برای غلبه کردن برای مشکلات بیماران سرطانی نیاز است از یک مراقبت همهجانبه استفاده گردد. سازمان بهداشت جهاني مراقبت تسكيني را بهعنوان راهكاري براي ارتقاي كيفيت زنـدگي بيمـاران مبتلابه بیماریهای صعبالعلاج و خانواده آنها معرفي كرده است.روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش اقدام پژوهی مشارکتی و بر اساس گام های مدل اولری (مشاهده، بازاندیشی، برنامهریزی، عمل) انجامشده است. در مرحله مشاهده دادهها به دو روش کمی (انداز گیری نمرهی نگرش و دانش مراقبتهای تسکینی در منزل) با استفاده پرسشنامه ویژه پرستاران مراقبت در منزل و کیفی (مصاحبه فردی با 23 پرستار پیرامون موانع مراقبت تسکینی در منزل و نیازهای مراقبتی بیماران سرطانی در منزل) جمعآوری شد. تحلیل دادههای کمی سطح دانش و نگرش مراقبتهای تسکینی در منزل را مشخص نمود. دادههای کیفی با روش تحلیل محتوی مرسوم تحلیل شد و بر اساس تحلیل دادههای کیفی موانع مراقبت در منزل و نیازهای مراقبتی بیماران سرطانی مشخص شد و از این دادهها در جهت توسعه برنامه مراقبت تسکینی در منزل استفاده شد. در مرحله بازاندیشی با همکاری کلیه مشارکتکنندگان تاًملی برداده ها انجامشده و بررسی جهت توسعه برنامه مراقبت تسکینی انجام شد. در مرحله برنامهریزی نحوه آموزش پرستاران جهت توسعه مراقبت تسکینی در منزل مشخص شد. در مرحله اقدام آموزش از طریق مصاحبههای رودرو و کانال تلگرامی به مدت شش ماه انجام شد ارزشیابی بعد از اجرای مداخلات به روش کمی (بررسی نگرش و دانش پرستاران و سطح کیفیت زندگی بیماران از طریق پرسشنامه) و بازتاب نظرات پرستاران از طریق کانال تلگرامی جمعآوری گردید تا میزان دستیابی به اهداف پژوهش مشخص گردد.یافته ها: یافته های کمی قبل از اجرای راهکارها (اقدام) نشان داد پرستاران نگرش ضعیف و دانش متوسط به پایین نسبت به مراقبتهای تسکینی در منزل دارند نمره ی نگرش در حیطه مراقبت پایان زندگی در منزل و نمره ی دانش در حیطه مراقبت در حال مرگ از سایر حیطه ها کمتر بود. تحلیل یافته های کیفی در مورد موانع مراقبتهای تسکینی منجر به استخراج 3 طبقه از موانع شامل نقصان دستورالعمل، استیصال خانواده و حرفه ای نبودن مراقبین شد. تحلیل داده ها در مورد نیازهای مراقبتی در منزل منجر به استخراج 4 طبقه اصلی شامل نیازهای جسمی، روانی، آموزشی و مالی شد. در مرحله برنامه ریزی برنامه مراقبت تسکینی در منزل با توجه به یافته های کمی و کیفی طراحی شد و در مرحله اقدام آموزش مراقبت تسکینی از بیماران سرطانی برای پرستاران داده شد یافته های کمی بعد از مرحله ی اقدام (ارزشیابی یا تأمل) نشان داد میانگین نمره نگرش و دانش نسبت به قبل از اجرای برنامه به طورمعنی داری افزایشیافته است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که جهت توسعه برنامه مراقبت تسکینی در منزل شناسایی موانع مراقبت تسکینی در منزل و نیازهای مراقبتی بیماران کمک کننده است و در این رابطه می توان در مورد آشنایی با نیازهای مراقبتی بیماران، پرستاران را آموزش داد و درحیطه مدیریتی جهت رفع موانع مراقبت تسکینی برنامه ریزی های لازم را انجام داد.