بررسی ارتباط سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت با استئوپروز اولیه در زنان یائسه شهر تبریز، سال 1398
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی ارتباط سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت با استئوپروز اولیه در زنان یائسه شهر تبریز انجام شده است.
مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی قسمتی از مگاپروژه دانشگاه علوم پزشکی تبریز است که با هدف تعیین ارتباط سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت با استئوپروز اولیه در زنان یائسه شهر تبریز، سال 1398 و عوامل مرتبط با آن بر روی 120 زن یائسه با تشخیص استئوپروز اولیه از بین 500 زن یائسه شهر تبریز اجرا شد. نمونه¬گیری به روش خوشه¬ای در مجتمع¬های سلامت شهر تبریز اجرا شد. سپس زنان یائسه برای انجام DEXA(Dual-energy X-ray absorptiometry) بعد از انجام هماهنگی¬های لازم به بخش تراکم استخوان بیمارستان سینا ارجاع داده شدند. تفسیر و تشخیص نهایی استئوپروز توسط متخصص غدد و داخلی انجام شد. سپس پرسشنامه¬های مشخصات فردی-اجتماعی، و سبک زندگی ارتقادهنده سلامت (HPLP2) برای زنان مبتلا به استئوپروز اولیه تکمیل گردید. دامنه نمرات سبک زندگی کل بین۷۴-۱۷۸،تغذیه ۱۶-۳۶، فعالیت فیزیکی ۸-۲۸،رشد معنوی ۱۰-۳۶، مسئولیت سلامت ۹-۳۳، مدیریت استرس ۸-۳۱، و روابط بین فردی ۱۲-۳۵ بود. جهت تجزیه و تحلیل داده از آزمون¬های همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس یکطرفه، تی مستقل و مدل رگرسیون خطی در نرم افزارSPSS استفاده شد.
یافته ها: در مطالعه حاضر تعداد ۱۲۰ نفر از زنان یائسه مبتلا به استئوپورز اولیه است که به مراکز سلامت شهر تبریز مراجعه کرده اند به طور تصادفی انتخاب شدند. میانگین (انحراف معیار) نمره کلی سبک زندگی ارتقادهنده سلامت (HPLP2)، زیردامنه تغذیه، فعالیت فیزیکی، رشد معنوی، مسئولیت سلامت، مدیریت استرس و روابط بین فردی در افراد مورد مطالعه به ترتیب 12/128 (67/25)، 03/26 (47/4)، 55/14 (29/5)، 21/23 (12/6)، 25/20 (17/5)، 25/19 (21/5) و 81/24 (33/5) بود. بین نمره سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و زیردامنه های آن با شدت استئوپروز رابطه آماری معنی داری مشاهده نشد (05/0p>). بین مصرف سیگار، قلیان و الکل، استفاده از مکمل های غذایی، انجام ورزش و همچنین نوع ورزش انجام شده، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و استفاده از کرم ضد آفتاب با شدت استئوپروز رابطه آماری معنی داری مشاهده نشد (05/0p>). همبستگی مستقیم و معنی داری بین وزن (001/0p= ، 365/0 r=)، قد (034/0 p=، 196/0 r=) و BMI (003/0 p=، 273/0 r=) ، دور کمر (010/0 p=، 238/0 r=)، دور هیپ (013/0 p=، 231/0 r=) و وضعیت تاهل زنان یائسه (034/0 p=) با BMD مشاهده شد.