مطالعه و بررسی نحوه نگهداری و معدوم سازی داروهای بدون استفاده و تاریخ گذشته (دانش، عکس العمل و رفتار) در داروخانه های سطح شهر تبریز

Abstract

مقدمه: نگهداری و معدوم سازی مناسب و صحیح داروهای منقضی در داروخانه ها نیازمند آگاهی بخشی به جامعه و وجود سیستم جامع جمع آوری داروهای بلا استفاده می باشد. نگرانی ها در مورد اثرات مخرب داروها در محیط زیست و آلودگی خاک و آب های زیرزمینی درنتیجه معدوم سازی نامناسب، در حال افزایش است. هدف: در این مطالعه روش های نگهداری و معدوم سازی داروهای بدون استفاده و تاریخ گذشته در بین داروخانه های شهر تبریز بررسی و عوامل تأثیرگذار مورد بحث قرار گرفته است. روش کار: این پژوهش یک مطالعه تحلیلی ـ مقطعی بوده و جامعه مورد مطالعه داروخانه های شهر تبریز می باشد. تعداد ۹۶ پرسشنامه از طریق مراجعه حضوری به داروخانه های مناطق مختلف شهر تبریزجهت تکمیل، به مسئولین فنی تحویل داده شد. بعد از تکمیل پرسشنامه ها، داده های به دست آمده توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: براساس داده های بدست آمده، خرید بیش از نیاز داروخانه و انبارداری نامناسب به ترتیب با ۷/۴۶ و ۲/۲۷ درصد دو علت اصلی منقضی شدن داروها در داروخانه ها انتخاب شده اند. در این مطالعه روش انتخابی مسئولین فنی جهت معدوم سازی داروهای غیرخطرناک جامد، مایع و داروهای خطرناک به ترتیب با ۳/۷۸، ۶۳ و ۷/۴۶درصد، ریختن در زباله های شهری اعلام شده است. همچنین ۳/۴۱ درصد مسئولین فنی بیان کرده اند داروهای خطرناک منقضی را جهت معدوم سازی مناسب، به شرکت های پخش بازمی گردانند. نتیجه گیری: بررسی داده ها نشان می دهد که میزان آگاهی برعملکرد مسئولین فنی در روش معدوم سازی تأثیری نداشته است. در شهر تبریزبه دلیل عدم وجود سیستم جامع و کارآمد جمع آوری داروها، داروخانه ها اکثرا داروهای منقضی خود را از طریق سطل زباله، فاضلاب شهری معدوم سازی می کنند و تعداد کمی از آنها داروها را جهت معدوم سازی مناسب به شرکت های پخش برمی گردانند.