ارتباط نمایه آنتی¬اکسیدانی غذاهای دریافتی با میزان اشتها، سطوح سرمی BDNF ، NPY و ظرفیت تام آنتی¬اکسیدانی سرم در زنان چاق
Abstract
پیش زمینه و هدف: چاقی یک بیماری متابولیکی پیچیده ناشی از تجمع بیش از حد چربی است. بر اساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2014 بیش از 600 میلیون نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به نقش نوروپپتید Y (NPY)، فاکتور رشد مشتق از مغز (BDNF) و استرس اکسیداتیو در چاقی، هدف از مطالعه حاضر تعیین ارتباط نمایه آنتی¬اکسیدانی غذاهای دریافتی با میزان اشتها، سطوح سرمی BDNF ، NPY و ظرفیت تام آنتی¬اکسیدانی (TAC) سرم در زنان چاق می¬باشد.
افراد مورد مطالعه و روش اجرا: چهل و پنج نفر زن مبتلا به چاقی و 45 زن با وزن طبیعی در محدوده سنی 50-20 سال به روش نمونه گیری آسان وارد مطالعه شدند. افراد مورد مطالعه بر اساس وضعیت نمایه توده بدنی (BMI) تعیین شدند. مشخصات فردی ازجمله سن، تحصیلات، سابقه ابتلا به بیماری مزمن، دریافت مکمل¬های غذایی، وضعیت تاهل و غیره با استفاده از پرسشنامه مشخصات فردی جمع¬آوری شد. وضعیت اشتها، استرس، میزان فعالیت فیزیکی و دریافت غذایی افراد بعنوان مخدوشگرهای احتمالی با استفاده از پرسشنامه های مرتبط ارزیابی شدند. فعالیت فیزیکی با استفاده از پرسشنامه بین¬المللی فعالیت فیزیکی و اشتها با استفاده از یک پرسشنامه مقیاس آنالوگ بصری مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین شاخص های آنتروپومتریک و وضعیت ترکیب بدن افراد اندازه گیری شدند. پارامترهای بیوشیمیایی NPY، BDNF و سطوح سرمی TAC با استفاده از تکنیک الایزا از نمونه های سرمی بیماران مورد ارزیابی قرار گرفتند. TAC غذایی با استفاده از پرسشنامه بسامد خوراک 147 آیتمی محاسبه شد.
یافته¬ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داده است که، دریافت غذایی و سطوح سرمی TAC به شکل معناداری در افراد چاق بالاتر از افراد با وزن طبیعی بوده است (05/0 P<)؛ اگرچه این معنادار بودن در مورد TAC غذایی بعد از تعدیل اثر انرژی دریافتی از بین رفت ولی پس از تعدیل انرژی دریافتی و سن بر روی سطوح سرمی TAC معنادار باقی ماند. از طرف دیگر، در افراد چاق TAC ارتباط مثبت معنادار با سطوح آنتی¬اکسیدانی تام سرم داشت (05/0 P<) ولی در افراد با وزن طبیعی چنین معناداری مشاهده نشد؛ همچنین در افراد با وزن طبیعی دریافت غذایی آنتی-اکسیدان¬ها با سطوح سرمی BDNF ارتباط مثبت معنادار داشته است. وضعیت اشتها با هیچ¬یک از متغیرهای سطوح سرمی و غذایی TAC، سطوح سرمی BDNF و NPY ارتباط معنادار نداشته است.
نتیجه¬گیری: بالا بودن دریافت غذایی TAC در افراد چاق نسبت به افراد با وزن طبیعی بخاطر بیشتر بودن سطح دریافت انرژی بوده است؛ بطوری¬که، بعد از تعدیل اثر مقادیر دریافت انرژی اختلاف معناداری مشاهده نشد. از طرف دیگر مشاهده همبستگی¬های معنادار بین دریافت آنتی-اکسیدان¬های غذایی با سطوح سرمی TAC و BDNF می¬تواند مقدمه¬ای بر پیشرفت برنامه¬های غذایی بر پایه ظرفیت آنتی¬اکسیدانی برای کاهش عوارض چاقی باشد.