بررسی سمیت سلولی گیاه Clinopodium umbrosum بر روی سلول سرطانی دهان HN-5

Abstract

مقدمه: گیاهان دارویی اهمیت خاصی به لحاظ درمانی و پیشگیری از بیماری هایی ازجمله سرطان دارند. هدف: با توجه به شیوع انواع سرطان در دنیا و وجود ترکیباتی با فعالیت بیولوژیکی مختلف در گونه C. umbrosum، این گونه به منظور بررسی سمیت سلولی با هدف دستیابی به ترکیبات جدید سایتوتوکسیک انتخاب شد. روش کار و مواد: عصاره گیری از اندام هوایی گیاه C. umbrosumبه روش سوکسوله انجام گرفت که با توجه به نتایج فیتوشیمی حاصله در مطالعه قبلی، عصاره متانولی به روش SPE فراکسیونه گردید و فراکسیون 80% حاصله بر روی سیلیکاژل در قیف VLC فراکسیونه گردید. نهایتاً 2 ترکیب غالب موجود در ساب فراکسیون 7 به روش HPLC پره پراتیو جداسازی گردید. در ادامه، اثرات سمیت سلولی عصاره ها و دو ترکیب خالص ذکر شده، بر روی سلول¬های سرطانی دهان ردهHN-5 و سلول¬های نرمال Huvec به روش MTT و مکانیسم اثر دو ترکیب ساپونینی خالص به روش فلوسایتومتری و سپس Real-time PCR بررسی گردید. همچنین به منظور مطالعه مهاجرت سلولی تست Scratch انجام گرفت. یافته ها: اثرات سایتوتوکسیک عصاره اتر نفتی، کلروفرمی و متانولی بر روی سلول های سرطانی دهان HN-5 بعد از 24 ساعت تیمار شدن، با(mg/ml) IC50 به ترتیب >25/0، >167/0 و 24/0 بود و نتایج(mg/ml) IC50 48 ساعته به ترتیب >25/0، >167/0 و 23/0 بود. بررسی اثرات سایتوتوکسیک دو ترکیب خالص Buddlejasaponin IVa و Buddlejasaponin IV نشان داد که Buddlejasaponin IVسمیت سلولی بیشتری دارد که هر دو ترکیب نسبت Bax/Bcl2 و سطح کاسپاز 9 را افزایش داده و مسیر داخلی آپوپتوز را القا کردند. همچنین مهاجرت سلول¬های HN-5 در حضور دو ترکیب ساپونین کاهش یافت. نتیجه گیری: عصاره متانولی گیاه C. umbrosum دارای سمیت سلولی قابل ملاحظه¬ای بر روی سلول های HN-5 می باشد و مکانیسم سمیت سلولی دو ترکیب غالب آن که Buddlejasaponin IVa و Buddlejasaponin IV می باشد، آپوپتوز بوده و قدرت تهاجمی سلول¬های HN-5 را کاهش می دهند.