ارائه‌ی گزینه‌های سیاستی مبتنی بر نتایج بررسی وضعیت امنیت غذایی، میزان تمایل به پرداخت برای غذای سالم و انتخاب‌های غذایی و ارتباط آنها با برخی عوامل خطر بیماری‌های مزمن مرتبط با چاقی در شهر اردبیل
Abstract
زمینه و هدف: بهبود وضعیت امنیت غذایی چالش مهمی برای سیاست‌گذاران تغذیه است. هدف از این مطالعه ارائه‌ی گزینه‌های سیاستی بر اساس نتایج وضعیت امنیت غذایی، میزان تمایل به پرداخت برای غذای سالم و انتخاب‌های غذایی و ارتباط آن با تعدادی از عوامل خطر بیماری‌های مزمن مرتبط با چاقی بود.
روش کار: این مطالعهی مقطعی در بین 500 فرد شهر اردبیل که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند، انجام گرفت. وضعیت امنیت غذایی، تمایل به پرداخت برای غذای سالم و عوامل مؤثر در انتخاب‌های غذایی افراد، با استفاده از پرسشنامه‌‌های مربوطه جمع‌آوری شد. مدل لاجیت برای برآورد میزان تمایل به پرداخت و مدل ضرایب تصادفی برای بررسی عوامل موثر بر انتخاب‌های غذایی استفاده گردید. روش دومرحله‌ای دلفی برای ارائه‌ی گزینه‌های سیاستی استفاده شد.
یافته‌ها: 6/48 درصد افراد مورد مطالعه در وضعیت امن غذایی و 4/51 درصد افراد در وضعیت ناامن غذایی قرار داشتند. از نظر میزان وزن، قند خون، فشار خون و تریگلیسیرید سرمی در بین افراد گروه‌های وضعیت امنیت غذایی، تفاوت معنی‌داری مشاهده شد (05/0>P). مهم‌ترین عواملی که بر میزان تمایل به خرید غذاهای سالم موثر بودند، شامل قیمت، شاخص دسترسی به غذای سالم، وضعیت امنیت غذایی، وزن افراد و اندازه‌ی دور کمر آنها بودند. طعم لبنیات یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب لبنیات بود.
افزایش فعالیت بدنی در جامعه، یارانه‌ی غیر نقدی برای غذاهای سالم، و برنامه‌ی وعده‌‌ی غذایی رایگان برای افراد کم‌درآمد به عنوان بهترین راه برای کاهش چاقی و ناامنی غذایی انتخاب شدند.
نتیجه‌گیری: حدود نیمی از افراد مورد مطالعه در وضعیت ناامن غذایی قرار داشتند. قیمت غذاها مهم‌ترین عاملی بود که بر تمایل به پرداخت برای غذای سالم تاثیر می‌گذاشت. طعم لبنیات یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر انتخاب‌های غذایی افراد بود. بهترین گزینه‌های سیاستی برای بهبود وضعیت امنیت غذایی یارانه‌ی مواد غذایی سالم و توزیع رایگان این غذاها است. برای جلوگیری از چاقی موثرترین گزینه‌ی سیاستی استفاده از روش هایی است که فعالیت بدنی افراد را افزایش می‌دهد.