تبیین ملاحظات فراروی ابراز تمایلات جنسی در سالمندان شهر بوکان
Abstract
مقدمه: سالمندی با تغییرات جسمی و روانشناختی متعدی همراه است که جنبههای مختلف
زندگی افراد را متاثر مینماید. علیرغم پنداشتهای کلیشهای، روابط جنسی در دوران سالمندی
اهمیت خود را حفظ کرده و بر کیفیت زندگی فرد تاثیرگذار است. ابراز تمایلات جنسی، سه
مؤلفه رفتار جنسی، ارتباط جنسی و هویت جنسی را شامل میشود که عملکرد جنسی و
همچنین رضایت مرتبط با آن به عنوان پیامدهای آن مد نظر است. در این راستا، بیتوجهی به
رفع مشکلات جنسی سالمندان و رفع موانع پیش روی آنها در ابراز تمایلات جنسی، میتواند
عواقبی نظیر بروز و تشدید مشکلات روحی و روانی و کاهش کیفیت زندگی آنان را به دنبال
داشته باشد.
هدف: پژوهش حاضر به تبیین ملاحظات و موانع فراروی ابراز تمایلات جنسی در سالمندان
شهر بوکان )آذربایجان غربی( پرداخته است.
روش کار و مواد: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی است که
در سال 9914 انجام شد. مشارکت کنندگان سالمندان بالای 12 سال بودند که با استفاده از
روش نمونهگیری هدفمند و با رعایت اصل حداکثر تنوع دعوت به شرکت در مطالعه شدند.
اطلاعات با استفاده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته انفرادی ) 92 مصاحبه حضوری و 8
مصاحبه تلفنی( گردآوری و به طور همزمان تحلیل شد. مدیریت تحلیل داده های استخراج شده
از طریق نر م افزار MAXQDA نسخه 92 انجام شد.
یافتهها: یافته ها در قالب چهار طبقه اصلی و 99 زیر طبقه دستهبندی شدند که عبارت بودند
از: افول زندگی جنسی )کاهش تمایلات جنسی، بیماری و ضعف قوای جسمانی(، رد پای مصائب
2
زندگی )تنگنای معیشتی، تداعی خاطرات تلخ، فقدان روابط صمیمانه، نبود حریم خصوصی(،
رفتارهای دلسرد کننده جنسی )عدم همنوایی با شریک جنسی، بازخورد منفی و ناخوشایند،
عدم ابراز تمایل از سوی همسر، فقدان نشاط و سرزندگی، فقدان آراستگی و جذابیت جنسی( و
پنداشتهای کلیشهای در روابط جنسی )پیری؛ سرآغاز اتمام زندگی جنسی، باورهای جنسی
هنجاری زنانه(.
نتیجه گیری: عملکرد جنسی در دوران سالمندی پدیدهای متاثر از عوامل گوناگون با
ماهیتهای متفاوت است. این پدیده تحت الشعاع وضعیت جسمانی، مصائب زندگی زناشویی،
باورهای کلیشهای در خصوص روابط جنسی در دوره سالمندی و بازخوردهای ادراک شده از
سوی شریک جنسی قرار دارد. بر این اساس، رفع موانع مستلزم بسترسازی در ابعاد و حیطههای
فردی، فرهنگی و اجتماعی می باشد.