بررسی سطح سرمی و بزاقی سدیم و گلوکز در افراد سالم مراجعه کننده به دانشکده دندان پزشکی تبریز
چکیده
مقدمه: بزاق مایع رقیقی است که از آب، الکترولیت ها، گلوکز، آمیلاز، گلیکوپروتئین ها و آنزیم های آنتی میکروبیال تشکیل شده است. حضور طیف وسیعی از مولکول ها و پروتئین ها در بزاق، این مایع را در غربالگری برخی بیماری ها و همچنین مطالعات اپیدمیولوژیک ارزشمند کرده است. جمع آوری بزاق در جمعیت های بزرگ برای اهداف تشخیصی مهم نسبت به سرم آسانتر می باشد. به علت اهمیت میزان سدیم و گلوکز در بسیاری از فرایندهای زیستی، این مطالعه به بررسی ارتباط سطح سدیم و گلوکز در نمونه های بزاقی و سرمی افراد سالم مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی تبریز می پردازد.
روش کار: این پایاننامه به عنوان زیر مجموعه ای از طرح"بررسی سطح سرمی و بزاقی مارکر های بیولوژیک در بیماران دیابتیک" به تعیین مقدار سدیم در بزاق افراد سالم می پردازد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی 40 نفر افراد سالم مراجعه کننده به بخش بیماریهای دهان دانشکده دندان پزشکی تبریز انجام شد که از این بیماران طبق پروتکل های استاندارد نمونه سرمی و بزاقی گرفته شد. داده‌ها به‌صورت میانگین (± انحراف معیار) و فراوانی (درصد) به ترتیب برای متغیرهای کمّی و کیفی ارائه شدند. برای تعیین همبستگی بین سطح سرمی و بزاقی بیومارکرها،تست پیرسون و نرم افزارSPSS 24 استفاده شد. در این مطالعه P کمتر از 05/0 % معنی دار در نظر گرفته شده است.
یافته ها: در این مطالعه 40 نفر شرکت داشتند که از بین افراد شرکت کننده در مطالعه14 نفر(%35) مرد و 26نفر(%65) زن بودند. بر اساس نتایج این مطالعه میانگین سدیم بزاق(ml/dl53/127) کمتر از میانگین سدیم سرم (ml/dl725/141) بود. برعکس میانگین گلوکز بزاق (ml/dl05/4) کمتر از میانگین گلوکز سرم (ml/dl475/89) بود.نتایج آزمون (P-value<0.05) Paired Samples T test نشان داد بین میانگین سدیم سرمی و بزاقی و همچنین میانگین گلوکز سرمی و بزاقی تفاوت معناداری آماری وجود دارد. (001/0 (P-value<
نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین سدیم سرمی و بزاقی رابطه همبستگی آماری وجود ندارد، (05/0(P-value> اما بین گلوکز سرمی و بزاقی رابطه همبستگی مثبت آماری وجود دارد. ( 0 correlation coefficient> و 001/0 (P-value<
نتیجه گیری: استفاده از روشهای غیرمهاجم تشخیصی همچون بزاق از ارزش بالایی برخوردار است.در این مطالعه مشخص شد که بین سدیم و گلوکز سرم و بزاق در افراد سالم ارتباطی وجود ندارد،بنابراین در حال حاضر احتمالا بزاق نمی تواند به عنوان وسیله تشخیصی مناسب جهت غربالگری و ارزیابی افراد به ظاهر سالم جامعه بکار رود و نیاز به بررسی های بیشتر می باشد.