بررسی میزان شیوع ، نسبت جنسیتی و اولین تظاهر بیماری مولتیپل اسکلروزیس در جمعیت استان آذربایجان شرقی در بازه زمانی ده سال منتهی به 1397
Abstract
مالتیپل اسکلروزیس(MS) یک بیماری التهابی مزمن و دمیلینزان وابسته به سیستم ایمنی با اتیولوژی پیچیده و علت ناشناخته است که افراد را در سنین کار و فعالیت درگیر می کند. با توجه به تاثیرگذاری تفاوت های ژنتیکی ، قومیتی و جغرافیایی در نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک، میزان شیوع، نسبت جنسیتی و اولین تظاهر بیماری MS در جمعیت استان آذربایجان شرقی و شهر تبریز در ده سال منتهی به 97 در این مطالعه بررسی شد.
روشها و مواد: در این مطالعه توصیفی – مقطعی تمامی بیمارانی که با تشخیص ام اس در بازه زمانی 1387 تا پایان 1396 در درمانگاه MS بیمارستان امام رضا ثبت پرونده شده بودند با روش سرشماری وارد مطالعه شدند. تشخیص ام اس بر اساس معیارهای McDonald توسط نورولوژیست بود .از مرکز بهداشت استان آمار جمعیت استان و تبریز به تفکیک سال از 87 تا 96 اخذ گردید و شیوع بیماری تا پایان سال 96 و بروز سالانه بیماری ارزیابی شد. همچنین شیوع سنی ،نسبت جنسیتی ، اولین تظاهر بیماری ، سابقه ی خانوادگی و میزان تحصیلات بیماران مورد بررسی قرار گرفت. در صورت هر گونه نقص در اطلاعات با شماره تلفن موجود در پرونده تماس گرفته شد. سپس اطلاعات جمع آوری شده آنالیز گردید.
یافتهها: در بازه زمانی ده سال ( 96-87 ) تعداد 2995 بیمار MS در کل استان آذربایجان شرقی در درمانگاه MS بیمارستان امام رضا ثبت شده است. از این تعداد 2042 بیمار MS مربوط به شهر تبریز است. شیوع ( پروالانس ) بیماری ام اس تا پایان سال 96 در استان آذربایجان شرقی 17/82 و در شهر تبریز10/114 در صد هزار نفر برآورد شد. از مجموع 2995 بیمار ، 2226 ( 32/74 %) مورد را بیماران زن و 769 (67/25%) مورد را مردان تشکیل میدادند. نسبت جنسی مرد/ زن در استان 89/2 و در تبریز 94/2 بود. بروز سالانه MS در آذربایجان شرقی 90/8– 37/6 در صد هزار نفر بود. بروز بیماری در تمام سال ها در زنان بیشتر از مردان بود. بازه سنی بیماران بین 66- 12 سالگی و میانگین سنی 92/8 ± 33/32 بود. بیشترین بازه سنی شروع بیماری در هر دو جنس زن و مرد هم در استان و هم در تبریز مربوط به بازه سنی 30-18 سالگی بود . شایعترین تظاهر اولیه بیماری بیماران استان تاری دید بود ولی در صورت محاسبه ی کرختی و پارستزی مجموعا به عنوان علایم حسی ، جلوتر از اختلال بینایی قرارمیگرفت. از نظر اولین تظاهر بیماری اختلال بینایی بطور معنی داری در زنان بیشتر از مردان بود. 9/13% بیماران سابقه فامیلی مثبت MS داشتند و بیشترین تعداد بیماران ، در سطح تحصیلی دیپلم و بالاتر قرار داشتند.