ارزیابی وضعیت بهداشت ایمنی و محیط زیست ( HSE) بخش های رادیولوژی و رادیو تراپی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مقایسه رخداد سرطان در کارکنان این بخش ها با افراد جامعه
Abstract
مقدمه: پرتوهای یونساز یکی از عوامل زیانآور محیط کار هستند، که میتوانند آسیبهای جدی،
برگشتناپذیر و غیرقابل درمان در افرادی ایجاد کنند، که در معرض این پرتوها قرار می گیرند.
رادیولوژیستها و رادیوتراپیست ها از جمله افرادی می باشند که با مقادیر بالای از پرتوها در مقایسه
با سایر افراد جامعه مواجهه دارند. اثرات طولانی مدت مواجهه با مقادیر کم تا متوسط پرتو ممکن
است پس از سالها نمایان شود. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر رعایت اصول بهداشتی، شرایط
ایمنی و محیط زیست محل کار بر میزان دوز دریافتی و شیوع سرطان در میان پرتوکاران مراکز
رادیولوژی و رادیو تراپی می باشد
مواد و روش ها: این مطالعه در چند بخش بصورت مطالعهی مقطعی انجام شد. در این مطالعه 8
بیمارستان شامل 17 بخش رادیولوژی، رادیو تراپی، طب هسته ای و آنژیوگرافی مورد بررسی قرار
گرفت؛ تعداد افراد مشغول به کار در این بخش ها 303 نفر بود که تمام این افراد جهت بررسی میزان
دوز دریافتی و میزان نگرش ایمنی مورد بررسی قرار گرفتند، ابزار گرد آوری چک لیست بهداشت،
ایمنی و محیط زیست محقق ساخته، پرسشنامه نگرش ایمنی، آزمایشات دوره ای کارکنان و گزارش
فیلم بج ها بود. میزان شیوع سرطان در جامعه مزبور با موارد ثبت شده سرطان در سامانه ملی ثبت
سرطان جمعیتی استان مورد مقایسه قرار گرفتد.
2
یافته ها: نتایج حاصل از بررسی نگرش ایمنی نشان داد نمره متوسط نگرش ایمنی در میان 216
نفر از 303 نفر شرکت کننده در این بخش از مطالعه بیش از 75 از 100 بود. متوسط نمره کلی
کسب شده رعایت آیتم های چک لیست در همه بیمارستانها بطور میانگین در سه بخش ایمنی
پرتویی، ایمنی عمومی و شرایط اضطراری به ترتیب 22 / 10 ± 5 / 75 ، 57 / 8 ± 23 / 88 و 59 / 10 ± 05 / 47
میباشد. شیوع سرطان در افراد مورد مطالعه، مشاهده نشد بنابراین رابطه معناداری از نظر آماری
میان رعایت اصولی ایمنی، بهداشتی و محیط زیستی و شیوع سرطان وجود نداشت.
نتیجه گیری: در این مطالعه نگرش ایمنی افراد بیش از میانگین نمره ها بود و بنابراین نگرش مثبت
کارکنان بخش های پرتویی نسبت به رعایت آیتم های ایمنی را نشان می دهد. به دلیل عدم وجود
موارد شیوع سرطان در میان پرتو کاران رابطه معنی داری از نظر آماری بین رعایت اصول ایمنی،
بهداشتی و محیط زیستی با شیوع سرطان یافت نشد، اما با توجه به نگرش مثبت کارکنان و رعایت
اصول ایمنی میزان دوز دریافتی در بیشتر افراد، استاندارد بود بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نگرش
مثبت، رعایت اصول ایمنی و بهداشتی می تواند اثرات مثبتی بر سلامت کارکنان در این بخش ها
داشته باشد.