تأثیر مکمل‌یاری L-سیترولین بر وضعیت تغذیه، متابولیکی، اکسیداتیو، التهابی و سطوح سرمی L-سیترولین و NOx در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2: کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل دار

Abstract

مقدمه: دیابت ملیتوس شایع‌ترین بیماری متابولیکی در جهان و عامل عمده‌ی مرگ و میر در اغلب کشور‌ها می‌باشد. L-سیترولین - اسیدآمینه‌ی آلفا‌ی غیرضروری- پیش‌ساز برای سنتز L-آرژینین و درنتیجه تولید اکسید نیتریک می‌باشد. با توجه به این‌که نتایج مطالعات حیوانی حاکی از اثرات مثبت L-سیترولین بر مسیرهای التهابی و متابولیکی بیماری دیابت نوع 2 می‌باشد، بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تأثیر مکمل‌یاری L-سیترولین بر و وضعیت تغذیه، متابولیکی، اکسیداتیو، التهابی و سطوح سرمی L-سیترولین و نیترات/نیتریت (NOx) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 طراحی گردید. روش کار: در این کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور، تعداد 45 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 (23 نفر در گروه مکمل L-سیترولین و 22 نفر در گروه دارونما) به ترتیب یک ساشه‌ی 3 گرمی L-سیترولین و یک ساشه‌ی میکروکریستالین سلولز حل‌شده در یک لیوان آب قبل از صبحانه روزانه به مدت 8 هفته دریافت کردند. همچنین به افراد هر دو گروه توصیه های پیروی از رژیم غذایی سالم ارائه شد. برای کلیه افراد تکمیل پرسش¬نامه ویژگی‌های جمعیتی در ابتدای مطالعه و ثبت غذایی 3 روزه و اندازه‌گیری شاخص¬های تن¬سنجی در ابتدا و انتهای مطالعه انجام شد. در ابتدا و انتهای مطالعه، از بیماران در حالت ناشتا نمونه‌ی خون وریدی اخذ گردید و سطوح سرمی شاخص‌های گلیسمی، الگوی لیپیدی، شاخص‌های التهابی (پروتئین واکنشگر C با حساسیت بالا (hs-CRP)، اینترلوکین 6 (IL-6) و فاکتور نکروزدهنده‌ی تومور آلفاTNF-α) ))، شاخص‌های استرس اکسیداتیو (ظرفیت تام آنتی اکسیدانی (TAC)، مالون دی آلدئید (MDA) و میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی سوپراکسید‌دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx)) در خون تام و سطوح سرمی L-سیترولین و نیترات/ نیتریت (NOx) اندازه¬گیری شد. یافته‌ها: در انتهای مطالعه، مکمل‌یاری با L-سیترولین باعث افزایش معنی‌‌‌دار سطوح سرمی L-سیترولین (006/0 = P) و NOx (001/0 > P) در مقایسه‌ با گروه دارونما شد. میزان تغییرات دریافت‌های غذایی و اندازه‌های تن‌سنجی (وزن، شاخص توده بدنی و دورکمر) در داخل هر دو گروه و بین گروه‌ها تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. مکمل‌یاری با L-سیترولین سبب کاهش معنی‌دار در غلظت سرمی گلوکز (032/0 = P)، همو‌گلوبین A1c (001/0 = P)، انسولین (025/0=P) و شاخص مقاومت انسولینی (HOMA-IR) (037/0 = P) در مقایسه‌ با گروه دارونما شد؛ در حالی که تاثیری بر غلظت سرمی کلسترول تام و کلسترول LDL نداشت. در گروه L-سیترولین سطوح سرمی تری‌گلیسرید (027/0 = P ) به طور معنی‌داری کاهش و سطوح سرمی کلسترول HDL ( 001/0 > P) افزایش یافت. هرچند، تغییرات این متغیرها بین دو گروه معنی‌دارنبود. مکمل‌یاری با L-سیترولین باعث افزایش معنی‌دار غلظت سرمی TAC (001/0>(P و کاهش معنی‌دار MDA (001/0 > P) در مقایسه‌ با گروه دارونما شد؛ در حالی که تاثیر معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم‌های SOD و GPx مشاهده نشد. بعلاوه، مکمل L-سیترولین توانست موجب کاهش معنی‌دار سطوح سرمی TNF-α (036/0 = P) و hs-CRP (027/0 = P) در مقایسه‌ با گروه دارونما گردد. هرچند علیرغم کاهش معنی‌دار سطوح سرمی IL-6 (001/0>(P در گروه L-سیترولین، تغییرات آن در بین دو گروه از نظر آماری معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: مکمل¬یاری L-سیترولین سبب افزایش معنی‌دار سطوح سرمی L-سیترولین و NOx و بهبود برخی شاخص‌های گلیسمی، التهابی و اکسیداتیو در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 گردید.