مطالعه حل پذیری داروی کتوکونازول در مخلوط آب و کمک حلال
Abstract
مقدمه: محلولیت یکی از خواص فیزیکوشیمیایی مهم داروها در فرآیندهای مختلف صنعت داروسازی میباشد. باتوجه به حل پذیری آبی پایین اکثر داروها، بهبود این ویژگی یکی از گام های مهم تحقیق و توسعه داروها به شمار میرود. روش های مختلفی برای افزایش حل پذیری داروها ارائه شده است و از قدیمی ترین این روش ها، استفاده از کمک حلال میباشد. علاوه بر این برای پی بردن به تاثیر پارامترهای ساختمانی در افزایش محلولیت داروها و همچنین پیش بینی محلولیت آنها در سیستم حلال های مختلف میتوان از مدل بندی استفاده کرد.
هدف: اندازه گیری حل پذیری کتوکونازول و 12 داروی دیگر در سیستم آبی حاوی پروپیلن گلیکول، 2-پروپانول، کولین کلراید/ گلیسرول و کولین کلراید/ اوره در بازه دمایی بین 2/293 تا 2/313 کلوین و پیش بینی محلولیت داروها و پی بردن به پارامترهای ساختمانی موثر در بهبود محلولیت از اهداف این مطالعه میباشد.
روش کار: در روش shake flask بعد از تهیه و به اشباع رسیدن نمونه ها، مقادیر مناسبی از محلول ها صاف و حل پذیری داروها در طول موج ماکزیمم هر دارو در هر سیستم حلال تعیین می¬شود و نهایتا همبستگی داده های تجربی با مدل های ریاضی مورد بررسی قرار می گیرد.
یافته ها: داده های حاصل نشان میدهند که محلولیت کتوکونازول باافزایش دما و درصدجرمی کمک حلال افزایش می یابد. اکثر داروهای مورد مطالعه، افزایش محلولیت خوبی در سیستم حلال کولین کلراید/ اوره در غلظت 50% وزنی-وزنی از خود نشان دادند. همچنین رابطه خوبی بین برخی ویژگی های ساختمانی با میزان افزایش محلولیت در حضور کمک حلال های اوتکتیک مشاهده گردید.
نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان میدهد کمک حلال های 2-پروپانول و پروپیلن گلیکول حلال های مناسبی برای افزایش محلولیت کتوکونازول میباشند. همچنین افزایش محلولیت داروها در محلول های آبی حاوی حلال های اوتکتیک عمیق به ویژگی های ساختمانی حل شونده وابسته است.